Në ditën e zgjedhjeve presidenciale të vitit 2024 në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, qytetarët do të shkojnë në qendrat e votimit për të dhënë verdiktin e tyre mbi atë kush do të udhëheqë vendin për katër vitet e ardhshme. Por edhe pse votimi mund të përfundojë në orët e natës, është e mundur që rezultatet përfundimtare të zgjedhjeve të mos shpallen menjëherë, ose as që të dihen deri disa ditë më vonë. Ndërkohë, një shpjegim i thelluar i sistemit të zgjedhjeve dhe faktorëve që mund të ndikojnë në kohën e shpalljes së rezultateve është thelbësor për të kuptuar pse kjo mund të ndodhë.

Zgjedhjet presidenciale në SHBA, ndryshe nga shumë sisteme zgjedhjesh në mbarë botën, nuk bazohen thjesht në shumicën e votave kombëtare. Pothuajse gjithmonë, gjithçka ka të bëjë me kolegjin elektoral, një sistem që ka shkaktuar ngërçin e rezultateve të vonuara në të kaluarën. Çdo shtet në SHBA ka një numër të caktuar votash në kolegjin elektoral, të cilat janë të lidhura me përfaqësimin e tij në Kongres (senatorë dhe deputetë). Një kandidat presidencial duhet të fitojë të paktën 270 nga 538 votat e kolegjit elektoral për të fituar presidencën.

Për shembull, një kandidat mund të fitojë shumicën e votave në një shtet të madh, si Kalifornia, dhe të marrë të gjitha votat e kolegjit elektoral të atij shteti, pavarësisht se fiton me një diferencë të vogël. Ndërkohë, një tjetër shtet më i vogël, si Wyoming, mund të ketë shumë pak vota, por gjithsesi ka të drejtën e votës në kolegjin elektoral, dhe një fitues i një shteti të vogël mund të ketë ndikim të rëndësishëm në rezultatin përfundimtar.

Në vitin 2016, p.sh., zgjedhjet u mbyllën në orët e natës më 8 nëntor, dhe brenda orës 2:30 të mëngjesit të 9 nëntorit, rezultati i Wisconsin u bë i qartë, duke i dhënë fitoren Donald Trumpit. Por, në zgjedhjet e vitit 2020, ishte e nevojshme të pritej deri më 7 nëntor për të mësuar rezultatet e disa shteteve kyçe, si Pensilvania, që në fund i dhanë Joe Bidenit 19 votat e kolegjit elektoral dhe e shpallën atë fitues. Ky vonim ndodhi për shkak të votave të dërguara me postë, të cilat shpesh kërkojnë më shumë kohë për t’u numëruar.

Një ngërç i ngjashëm ndodhi në vitin 2000, kur zgjedhjet presidenciale u vonuan për një muaj të tërë për shkak të një debati ligjor të nxehtë mbi rezultatin në shtetin e Floridës. Pas një serie kontroversash dhe një numërimi të rivlerësuar të votave, George W. Bush fitoi presidencën me vetëm 537 vota më shumë se Al Gore në Florida, duke e bërë atë të fituesin e kolegjit elektoral dhe presidentin e ardhshëm të SHBA.

Një tjetër faktor që mund të shtyjë shpalljen e rezultateve është rritja e numrit të votuesve që votojnë përpara ditës së zgjedhjeve. Në vitin 2024, më shumë se 55 milionë amerikanë kanë votuar tashmë, qoftë përmes votimit të parakohshëm personalisht në qendrat e votimit, ose duke dërguar fletëvotime me postë. Edhe pse numërimi i votave të parakohshme ka filluar në disa shtete, kjo mund të shtojë komplikime dhe vonesa, sidomos kur ka shumë vota të dërguara me postë që duhen verifikuar përpara se të numërohen.

Në disa shtete, si Kalifornia, votat postare mund të merren deri dhe dy javë pas ditës së zgjedhjeve, dhe ndonjëherë ato mund të ndodhin edhe në shtete të tjera që kërkojnë periudha më të gjata për verifikim. Kjo mund të çojë në periudha të gjata pas zgjedhjeve para se të bëhen të qarta rezultatet përfundimtare, duke krijuar pasiguri.

Nëse zgjedhjet do të shkojnë pa probleme dhe pa konteste, është e mundur që rezultatet të shpallen që mëngjesin e pasdites, sidomos në shtetet që kanë mbyllur votimin më herët dhe ku numërimi i votave është relativisht i shpejtë. Megjithatë, shtetet që kanë një numër më të madh të votave të parakohshme mund të kërkojnë më shumë kohë për t’i përpunuar ato.

Një tjetër element që mund të ndikojë në shpalljen e rezultateve është fakti që disa shtete, veçanërisht ato që janë të mbushura me qytetarë të votueshëm të ndryshëm (si New York dhe Kalifornia), mund të kenë disa orare të ndryshme të mbylljes së votimit. Për shembull, nëse votimi mbyllet në orën 8:00 pasdite në një shtet, ata që ndodhen ende në radhë do të kenë të drejtë të votojnë, por gjithashtu mund të ketë vonesa në numërimin e fletëve të votimi.