Vdekja tragjike e një studenti shqiptar tronditi Shtetet e Bashkuara 5 vite më parë. I tradhëtuar nga miku i tij i ngushtë, 21 vjeçari Denis Preka, u helmua dhe u xhirua në çastet e tij të fundit të jetës në video që bënë xhiron e rrjeteve sociale.
Një vendim historik prej 75 miliion dollarësh për vdekjen e studentit shqiptar, ka krijuar një precedent të ri në drejtësinë amerikane. Me fakte dhe prova tronditëse, dëshmi ekskluzive të familjes dhe miqve të tij nga Detroid, Grida Duma sjell për publikun shqiptar në Top Story historinë e fortë të vrasjes së Denis Prekës.
Në intervistën e realizuar në SHBA me avokatin Mike Morse, ky i fundit tregon gjithë zvarritjen nëpër gjyqe derisa u arrit drejtësia, por siç thotë ai, jeta e Denisit nuk shlyhet me asgjë.
Ai thotë se ky rast që ka marrë përsipër ka qenë më treonditësi që ka ndjekur ndonjëherë.
Grida: Ne jemi të nderuar që kemi një nga avokatët më të famshëm, ndoshta avokatin më të famshëm në Detroit, z. Mike Morse. Ne i kemi parë tabelat tuaja sapo zbritëm nga avioni dhe u impresionova kur mësova se ky njeri do të jetë në emisionin tim politik “Top Story.” Shumë njerëz nga komuniteti shqiptar, le të themi bashkëatdhetarët, më kanë folur për ju. Ata thanë se Linda dhe Denisi ishin me fat, edhe pse “me fat” për dikë që nuk është më gjallë është metaforike. Por ata ishin me fat që ju kishin avokat. Linda më tha se pa ju, asgjë nuk do të ishte arritur në sistemin e drejtësisë nga ajo vetë dhe po të luftonte vetëm. Faleminderit shumë për gjithçka që keni bërë dhe për sjelljen e një historie fituese pas tragjedisë.
Si ka mundësi që nuk jeni një avokat që zakonisht ka këto lloj çështjesh në tryezën tuaj? Ky është një çështje shumë i rrallë në dimensionin e tij—një çështje penale që nuk është shpesh në tryezën tuaj. Pse pranuat ta merrni?
Mike: Pyetje e shkëlqyer. Mendoj se takimi me Lindën dhe bashkëshortin e saj Xhemi dhe dëgjimi për jetën e Denisit dhe tragjedinë që ai kishte përjetuar më preku si baba dhe si avokat. Mendoj se e dija që ata nuk do të merrnin drejtësi nëse nuk do ta merrja çështjein. Kam trajtuar mbi 40,000 çështjee në karrierën time, kështu që e di si duket një çështje. Por kishte diçka të veçantë tek kjo nënë—kjo nënë e fortë, e dashur dhe e fuqishme që ishte e shkatërruar. E takova menjëherë pas humbjes dhe nuk mendoj se kam takuar ndonjëherë dikë të tillë. Historia e saj ishte prekëse.
Grida: Cili ishte ai moment që ju bëri të thoni “po”?
Mike: Ishte thjesht pasioni i saj për Denisin, pasioni i saj si nënë, dashuria e saj për djalin e saj dhe padrejtësia e asaj që këta fëmijë—i quaj fëmijë, por këta të rinj të rritur, këta burra të tmerrshëm—i bënë djalit të saj. Ishte historiamë e keqe që kam dëgjuar kurrë. Ishte thjesht e tmerrshme. E dija që ishte çështje penale me të cilië nuk kisha lidhje sepse jam avokat civil. Shumica e avokatëve civilë nuk do ta merrnin këtë çështje—nuk kishte asnjë garanci për rezultate, asnjë garanci për para. Shumica e avokatëve nuk marrin çështje penale në gjykata civile. Por kishte diçka tek ajo që e bëri të pamundur për mua të them jo. Menjëherë thashë “po”, dua të ndihmoj.
Grida: A ishte e lehtë të punohej me Lindën? Si shkoi procesi me një nënë si Linda dhe ju si avokat i saj, avokat i tyre? E di që keni pasur shumë momente kur nuk ishit gjithmonë dakord.
Mike: Linda është gruaja dhe nëna më e fortë që mendoj se njoh. Dashuria që kishte për fëmijën e saj…E të njihte këtë çështje më mirë se çdo klient që kam përfaqësuar në një çështje gjatë 32 viteve të mia në punë. Ajo njihte çdo detaj, kishte çdo mesazh në Snapchat, çdo bisedë telefonike. Ajo mblodhi dëshmitarët, kishte kuti me prova dhe e dinte saktësisht si donte që të zhvillohej kjo çështje. Ajo e dinte se kishte nevojë për drejtësi, kështu që ajo e shtyu ekipin tim ligjor në një mënyrë të mirë.
Ajo na ndihmoi—jo, nuk ishim të fokusuar—ne ishim të fokusuar, por donim të fitonim për të. Donim të fitonim për Denisin. Natyrisht, klientët dhe avokatët kanë gjithmonë përplasje mendimesh për gjëra të ndryshme dhe strategjitë, por gjithçka u bë për interesin më të mirë të çështjes. Dhe ishte e dobishme.
Grida: E kuptoj. Vendimi i jurisë ishte tërësisht në favor të Denisit. Nuk i dhanë asnjë faj. Djali ishte aq i pafajshëm dhe aq i pavetëdijshëm për atë që po ndodhte me të, saqë është tragjedi të shohësh si u sollën shokët—nëse mund t’i quajmë shokë. Le të ndalemi pak te aspekti njerëzor i këtij gjyqi. Çfarë ndiet për ata që supozohej të ishin miqtë e tij?
Mike: Qenie njerëzore të tmerrshme. Fakti është se këtu në Amerikë mësojmë që pesë vjeç që nëse shikon dikë në gjendje të keqe, dikë të sëmurë, dikë që nuk ndihet mirë, telefonon 911 dhe ambulanca vjen. Kjo është e ngulitur te fëmijët tanë. Fakti që ata e panë atë duke vuajtur dhe duke vdekur ngadalë dhe nuk bënë asgjë për ta ndihmuar—për orë të tëra—dhe pastaj shkuan të flinin. Ata ranë të flenë dhe kur u zgjuan, ai kishte vdekur.
Grida: Ata ranë të flinin?
Mike:Ranë të flinin. Një person u largua nga shtëpia, dy të tjerë qëndruan dhe ranë në gjumë. Ata u zgjuan nga një alarm në ora 9:00 të mëngjesit dhe Denisi kishte vdekur. Atëherë thirrën policinë. Mjeku ligjor tha se kishte vdekur gjashtë orë më parë.
Grida: Si ishte sjellja e tyre gjatë gjykimit?
Mike: E tmerrshme. Ata po e filmonin, e postonin në Snapchat, po vendosnin filtra në ato mesazhe të Snapchatit dhe po dërgonin mesazhe midis tyre. Nick Remington po dërgonte mesazhe me njerëz të tjerë që donin të blinin drogë prej tij dhe donte t’u shiste drogë. Dërgonin mesazhe shumë orë para ngjarjes, dhe të nesërmen. Nuk u interesonte fare për jetën e Denisit. Aspak. Ata gënjyen për policinë, e mbuluan ngjarjen, dhe në gjyq kërkuan të mbrohen me Amendamentin e Pestë në vend që t’i tregonin jurisë se çfarë kishte ndodhur në të vërtetë. Kjo ishte një çështje shumë e vështirë sepse ata nuk ndanë faktet. Falë Zotit që kishim mesazhe nga Snapchat, dhe falë policisë që bëri një hetim të mirë, përndryshe drejtësia mund të mos ishte arritur.
Grida: Po për familjet e tyre? A patën ndonjë reagim apo sjellje në ndonjë mënyrë?
Mike: Më habiti fakti që familjet e tyre nuk erdhën në gjykim. Këta të rinj ishin tërësisht vetëm në gjykatë. Nuk kishin as miq, as familje. Familja nuk na u afrua fare, nuk iu afrua as Lindës dhe familjes së saj. Vetëm mund tahamendësoj se çfarë po mendonin ose çfarë po bënin, por ata nuk erdhën në gjyq as për një minutë.
Grida: Dhe kjo ishte një çështje dhe diskutim gjyqësor që për herë të parë u trajtua në këto terma në gjykatat e Detroit-it?
Mike: Nuk kam parë kurrë një çështje të tillë. Kërkova dhe nuk gjeta diçka të ngjashme.
Grida: Po krijonit një precedent.
Mike: Nuk është domosdoshmërisht një precedent ligjor, por është një precedent drejtësie që nuk do të lejojmë të ndodhë përsëri. Njeriu që i dha Denisit drogën ka tani një vendim gjyqësor prej 75 milionë dollarësh kundër tij, që do ta ndjekë për gjithë jetën. Ne nuk besojmë se është i shkarkueshëm në falimentim, kështu që nëse ai fiton para ndonjëherë, bëhet i suksesshëm ose gjen një punë, ne do të jemi aty për t’i marrë paratë.
Grida:Nëse ai nuk e bën këtë, nëse ai mbetet gjithmonë në falimentim, kjo shumë parash do të mbetet si pjesë e dinjitetit të gjyqit. Çfarë ndodh me anën financiare? Ka marrë shumë vëmendje ana financiare, miliona dollarë.
Mike: Është një shpërblim simbolik. Linda, të cilën e njoh prej pesë vjetësh e gjysmë, është një nënë e përkushtuar, e fortë, e fokusuar, që nuk flinte mirë, nuk buzëqeshte shpesh, dhe nuk e pashë kurrë të qeshte me të vërtetë. Brenda pak minutave pas vendimit, ajo po buzëqeshte, qeshte dhe qante. Ajo më dërgoi mesazh të nesërmen në mëngjes—më vjen mishi kokërr—ajo tha: “Kjo është hera e parë që kam fjetur në pesë vjet e gjysmë.” Kjo vlen më shumë se paratë për mua dhe vlen më shumë se paratë për të. Asnjë shumë parash nuk do ta kthejë Denisin, dhe këtë e argumentova para jurisë.
Grida: A ka pasur një moment kur ata i kanë ofruar Lindës një shumë të caktuar parash për të ndaluar gjykimin?
Mike: Ka pasur diskutime për zgjidhje. Ne morëm disa para nga njëri prej të pandehurve që kishte një polisë sigurimi. Dy të pandehurit që mbetën në gjykim ofruan para, por nuk ishte mjaftueshëm. Ata donin një vendim. Ata kishin nevojë që dikush të merrte fajin. Këta njerëz nuk do të thoshin kurrë: “Unë e bëra, është faji im, më vjen keq.” Ata nuk e thanë këtë dhe nuk do ta thoshin kurrë. Kështu që ne kishim nevojë që juria, të tetë juristët, të pajtoheshin se Nick Remington e bëri këtë, se Denisi nuk kishte bërë asgjë gabim, dhe kjo është ajo që bënë. Pastaj kërkuam që të vendosnin një shumë të mjaftueshme parash që familja ta kuptonte se jeta e Denisit kishte rëndësi. Dhe e bënë. Dhanë një vendim prej 75 milionë dollarësh, që është shumë e madhe. Kjo i tregoi familjes se jeta e Denisit kishte rëndësi, se jeta e tij vlente shumë dhe se ai nuk kishte bërë asgjë gabim. Kjo ishte pjesa e shërimit. Nëse ata do të merrnin një çek prej 75 milionë dollarësh, ata mund të mos e kishin pranuar atë shumë. Ata donin drejtësi.
Grida:Kështu mendoni?
Mike: Nuk e di. Do të duhet ta pyesim Lindën,
Grida: por kam përshtypjen se kjo ishte më shumë për drejtësinë sesa për paratë. Familja ka filluar një fondacion në emër të Denisit dhe po mendoja se, edhe pse nuk e kam pyetur Lindën, ato fonde mund të shkojnë për fondacionin. Cila ishte përshtypja juaj për Denisin pa e takuar? Për karakterin e tij të hareshëm, siç pashë në disa video. Çfarë ju bëri të lidheshit aq shumë me djalin që humbi jetën?
Mike:Denis ishte 21 vjeç kur vdiq. Unë isha 22 vjeç kur më vdiq babai, kështu që e kuptoj vlerën e familjes dhe humbjen, dhe kjo mund të jetë një arsye pse kjoçështje ishte kaq emocionale për mua. Denisi dukej një djalë i mrekullueshëm—i zgjuar, sipërmarrës, i dashur dhe mbrojtës i fortë i familjes. Ai i thoshte nënës se e donte, çdo ditë. I mbronte shumë motrat nga njerku. E donte Xhemin, njerkun, dhe lexova disa nga letrat mes tyre. Ishte djalë fantastik, po merrte dy diploma. Donte t’i ndihmonte të gjithë. Linda na siguroi që ta njihnim Denisin, çfarë po bënim dhe për kë po përpiqeshim të merrnim drejtësi. Ajo na tregoi pafundësi fotosh, videosh, letrash dhe certifikatash diplomimi. Kështu që me të vërtetë ndiej se e kam njohur, dhe më vjen keq që nuk pata mundësinë ta takoja. Ai dukej si një njeri i mrekullueshëm.
Grida:Ka pasur çështje që i keni bërë pa përiftime financuare?
Mike:Rreth tri vite më parë, morëm një çështje ku një një person ishte dënuar gabimisht—ose të paktën ne besonim që ishte—dhe ai po kalonte jetën e tij në burg pa mundësi lirimi me kusht. Ai do të vdiste në burg. Klinikja e Pafajësisë në Miçigan, një organizatë që ndihmon njerëzit të dalin nga burgu kur janë dënuar gabimisht, më dërgoi transkriptet e gjyqit dhe më tha: “Majkëll, duhet ta lexosh këtë.”
Unë u thashë: “Nuk kam bërë kurrë çështje penale. Nuk e di çfarë po lexoj ose çfarë po bëj.” Por e lexova të gjithën dhe e kuptova që ky njeri nuk kishte marrë një gjyq të drejtë. Klinika kërkoi ndihmën time për ta nxjerrë, dhe unë përsëri thashë: “Nuk e kam bërë kurrë këtë.” Por ata më thanë: “Kemi besim tek ti. Provoje. Bëje.”
Kështu, solla ekipin tim dhe pas dy vitesh pune, e nxorëm jashtë nga burgu. Ne fituam çështjen. U bë me fëmijë para dy muajsh dhe së shpejti do të martohet. Nuk kishte para në atë çështje, por ishte një çështje efuqishme dhe unë kisha nevojë t’i jepja drejtësi këtij njeriu. Ai nuk kishte marrë drejtës. Linda dhe Denisi gjithashtu kishin nevojë për drejtësi, dhe nuk do ta merrnin nga sistemi ynë gjyqësor. Zyra e prokurorit nuk po u jepte drejtësi. Nuk e dinim në atë kohë…
Grida: Pse mendoni se zyra e prokurorit nuk po jepte drejtësi për Denisin dhe Lindën? Sepse kam lexuar që ka munguar vullneti nga zyrtarët për të dhënë përgjigje.
Mike:Unë e Linda kemi pasur pak mosmarrëveshje te prokuroria. Nuk e tërheq këtë. Nuk e di pse Prokuroria nuk e ka paditur përsëri njeriun përgjegjës. Ata po e shqyrtojnë çështjen, nga sa më është thënë. Më pëlqen prokuroria, dhe mendoj se zakonisht bëjnë punë të mirë këtu në Miçigan. Jam shpresëplotë që më në fund do ta dënojnë njeriun përgjegjës për vdekjen e Denisit. Besoj se kemi zbuluar disa informacione të rëndësishme gjatë çështjes sonë civile që do t’i ndihmojë ata ta padisin dhe, shpresojmë, të sigurojnë një dënim.
Grida: Le të shpresojmë. Çasti tjetër i rëndësishëm është në nëntor, apo jo? A keni ndonjë gjë që po ndodh në gjyqet tani?
Mike: Jo që ta di. Çfarë ka në nëntor?
Grida: Linda përmendi diçka, por mund të kem keqkuptuar.
Mike: Nuk jam në dijeni për asgjë specifike në nëntor. Ndoshta është data tjetër që prokurori tha se do të japin një përditësim ose diçka e tillë, por nuk jam shumë i informuar për ato detaje.
Grida: Pas fitores në këtë çështje, çfarë lloj fokusi dhe vëmendjeje keni marrë?
Mike: Ka pasur shumë vëmendje. Unë jam kryesisht një avokat për çështjet automobilistike, çështje kamionësh. Merrem me çështje të kafshimeve nga qentë. Nuk kam marrë kurrë një si kjo, dhe nuk kam qenë në gjyq për shumë vite. Linda tregon një histori se unë premtova ta merrja këtë çështjeqë ditën kur u takuam. Nuk e them zakonisht këtë, që sapo ta shoh ta pranoj një çështje. Kam 50 avokatë në firmën time, dhe unë e drejtoj firmën, jam imazhi, kështu që për mua të marr disa javë pushim për të ndjekur një çështje është diçka e madhe. Por pas pesë vitesh e gjysmë, dëshirova ta merrja vetë këtë çështje. Ajo më tha që duhej ta merrja, dhe unë thashë që duhej marrë. Ishte një gjyq katër-ditor dhe morëm vendimin më të madh në historinë e Miçigan për një vdekje të padrejtë. Kam marrë shumë vëmendje nga avokatët e gjyqeve anembanë vendit, marr telefonata, kam dalë në podcaste dhe intervista. Është diçka e madhe dhe indihmon të gjithë, dërgon një mesazh të fortë.
Grida: Ju keni bërë shumë për të rritur ndërgjegjësimin për të mos u ngatërruar nga droga te pilulat. Jeni përpjekur të theksoni që helmimi nuk është mbidozë.
Mike: Po, kjo ishte një pikë e rëndësishme në këtë çështje. Fjalët kanë rëndësi. A është një mbidozë? Mbitoksikim? Helmim? Kjoçështje ishte qartësisht një helmim, jo një mbidozë. Një mbidozë është kur dikush merr shumë drogë dhe vdes. Me qëllim. Kjo nuk ishte me qëllim.
Grida: Me qëllim nga vetë personi.
Mike: Denisi nuk donte të vdiste. Nuk donte të merrte shumë “molli”. Ai donte të merrte Adderall për të studiuar për një provim të nesërmen. Ai dëshironte të zgjohej dhe të bënte një punë të mirë. Ata që marrin mbi dozë nuk duan t’ia dinë për të nesërmen. Duhej të bënim kujdes me fjalët. Kjo nuk ishte një mbidozë; ishte helmim. Ishte çështje helmimi, i qëllimshëm. Si avokat, duhet të zgjedhësh me kujdes fjalët që thua. Ne po përpiqemi të përhapim ndërgjegjësimin, jo vetëm tek juria, por edhe tek publiku. Ndërgjegjësoni fëmijët e prindërit. Të gjithë që njohim sot marrin ilaçe pa reectë. Nëse e beson atë person, nëse e ke familjar dhe e sheh nga vjen shishka, në shumë raste s’ka problem. Por t’i besosh një shoku shkolle, dikujt që s’e njeh? Nuk është e mirë. Dua të shtojmë ndërgjegjësimin. U fola fëmijëve të mi për çështjein e Denisit. I tremba, doja t’i trembja. S’besoj se do ta bëjnë. S’do të marrin ilaçe pa recetë. U thashë, po deshët Adderall, shkojmë te mjeku dhe marrim recetën. Dhe ata e kuptuan. Është mesazh shumë i rëndësishëm. Nëse mund të shpëtojmë një jetë duke treguar këtë histori, atëherë e bën fitoren akoma më të ëmbël.
Grida: A keni pasur ndonjë klient tjetër shqiptar?
Mike: Shumë. Po, ka një komunitet të madh këtu.Kam shumë miq të mirë që janë shqiptarë. Sapo isha me një grua shqiptare këtë mëngjes. I tregova foton tuaj dhe ajo ishte shumë e emocionuar. Pra, po, shumë klientë shqiptarë
Grida: Tani keni 220 punonjës, apo jo?
Mike: Po.
Grida: A mendojnë ata se ky çështje i ka dhënë firmës tuaj ligjore një reputacion të madh?
Mike: Mendoj se janë shumë krenarë për atë që bëmë. Ne gjithmonë përpiqemi të bëjmë një ndryshim dhe ne i kthejmë shumë komunitetit tonë. Por kur morëm vendimin, të nesërmen u kthyem në zyrë dhe të gjithë mbanin një bluzë të firmës ligjore Mike Morse, “Majku fitoi për mua”. Ata janë krenarë dhe të nderuar të jenë pjesë e kësaj firme, mendoj. Dhe mendoj se komuniteti është krenar. Të gjithë janë të lumtur. Gjithçka ka qenë pozitive.
Grida: A mendoni të merrni më shumë çështjee si ky pas kësaj fitoreje?
Mike: Absolutisht. Gjithmonë kërkoj çështje ku mund të bëj një ndryshim, pavarësisht nëse ka një kompensim financiar apo jo.
Grida: Ju gjithashtu jeni shumë të angazhuar në aktivitete bamirëse dhe humanitare.
Mike: Angazhohem në shumë bamirësi.
Grida: Kam parë që angazhoheni në komunitete shkollore, bëni shumë në atë fushë. Pse e bëni?
Mike:Jam shumë mirënjohës për këtë komunitet që ka zgjedhur firmën time ligjore, që e do firmën time ligjore dhe që më do mua kur jam jashtë në publik. Dua t’ua kthej gjithnjë e më shumë. Gjithmonë kërkoj mundësi për të ndihmuar. Po, ne kemi shpërndarë mbi 320,000 çanta shkolle për fëmijët në nevojë, të mbushura me materiale shkollore. Ne gjithashtu organizojmë ngjarje për birësim…
Grida: A shkoni vetë atje?
Mike: Si thatë?
Grida: A shkoni vetë atje? A i jepni çantat e shkollës fëmijëve vetë?
Mike: Epo, është shumë e vështirë t’i shpërndaj të gjitha çantat vetë. Sigurisht që shkoj.
Grida: Shkoni, po nuk i dërgoni.
Mike: Kam 80 punonjës nga firma ime ligjore që më ndihmojnë. Ata vijnë në parkingun tim dhe së bashku shpërndajmë çantat. Pastaj, një muaj më vonë, organizojmë një ngjarje për adoptimin e qenve. Ne kemi rreth 200 qen që i japim për adoptim. I mbledhim të gjithë bashkë dhe e bëjmë si një atmosferë feste, ku njerëzit mund të adoptojnë mikun e tyre më të mirë. Është e mrekullueshme. Ne gjithashtu sigurojmë që njerëzit të arrijnë në shtëpi të sigurtë në natën e Krishtlindjes duke paguar për udhëtimet e tyre në shtëpi në mënyrë që të mos drejtojnë makinën në gjendje të dehur. Ky komunitet është i mrekullueshëm, dhe Michigan është i mrekullueshëm.
Grida: Arsyeja pse po ju pyes për bamirësitë dhe aktivitetet tuaja humanitare është se Linda më ka folur shumë për mirënjohjen e saj ndaj jush. Ajo përmendi se ju ishit të vetmit nga firmat më të mëdha ligjore në Detroit që pranuat ta merrnit këtë çështje. Ajo është mirënjohëse për këtë dhe unë jam mirënjohëse gjithashtu. Mendoj se shumë shqiptarë që po na shohin dhe na dëgjojnë tani duhet të shohin një njeri që, përveç profesionalizmit të rreptë ligjor, është një shembull në këtë drejtim. Prandaj ju pyeta për këto gjëra të vogla. Sigurisht, ka më shumë se kaq, por ne kemi shumë pak minuta dhe momente për të ndarë në një emision televiziv në prime time.Faleminderit shumë.Faleminderit shumë që jeni një njeri i tillë në komunitetin tonë, veçanërisht në komunitetin shqiptar-amerikan këtu në Detroit. Çdo njeri që kam takuar e që i kam folur për ju më ka thënë, “Ai është më i madhi,” dhe jam shumë e sigurt se kjo nuk është thjesht një kompliment, por një realitet.
Mike:Më vjen mirë ta dëgjoj. E dua komunitetin tuaj. E dua komunitetin shqiptar. Kam kaq shumë miq shqiptarë. Por ju falënderoj.
Grida: Ju falënderojmë, në emër të Denisit e të gjithëve.
Intervista e plotë:
Grida Duma: A mund ta pyes Xhemin vetëm për momentin e videove dhe pastaj do të të pyes për marrëdhënien tënde me Denisin, e cila ishte vërtet e veçantë. Cili ishte ai moment shokues kur kuptove se kishte disa video që jepnin prova për atë që ndodhi mes djemve dhe Denisit?
Jamie: Unë u informova nga njëri prej miqve të Denisit. Kishim marrë vesh nga policia që atë natë ishin bërë video. Dhe janë shumë mizore. Nuk kam parë kurrë diçka të tillë, as në filma. Ishte përtej imagjinatës, nuk mund ta sajosh diçka të tillë.
Mënyra se si ata e trajtonin… Dhe se sa në shqetësim ishte ai, dhe ata vazhdonin. Ka vetëm rreth tre minuta e gjysmë video, por gjatë një periudhe prej ndoshta 4 ose 5 orësh. Ne shohim vetëm një pjesë të vogël. Por mund ta shohësh në vazhdim se si përkeqësohet. Dhe thjesht nuk arrij ta kuptoj se si djemtë që ishin aty nuk njoftonin urgjencën e të kërkonin ndihmë për të. Dhe në pikën kur ai ishte shumë afër vdekjes, ata e ngacmonin dhe e tallnin. Një mungesë respekti i plotë për jetën. Sjellje sociopatike, psikopatike.
Grida: Cila ishte reagimi yt emocional? A doje t’ia tregoje Lindës këtë apo doje ta mbroje?
Jamie: Jo, nuk doja t’ia tregoja Lindës. Aspak.
Jamie: Ishte shumë për të. E dinte që ishte keq. E dëgjoi nga policia dhe njerëzit që tregonin se sa tronditëse ishte. Dhe është. Është shokuese, Të thyen zemrën. Isha i trishtuar, isha i zemëruar, ndihesha i pafuqishëm. Kalonin emocione të ndryshme. Dhe më bënë të njëjtën pyetje në gjyqin civil kur po dëshmoja. Pesë vite e gjysmë më parë kur e pashë për herë të parë… Nuk e kisha parë për një kohë të gjatë. Nuk doja t’i shihja videot, por u paraqitën në gjykatë dhe ndjenjat ishin të njëjta, i njëjti reagim si herën e parë kur e pashë, ashtu dhe herën e fundit pesë vite më vonë. Ishte thjesht e tmerrshme.
Grida: Kishit një marrëdhënie shumë të veçantë, apo jo? Kam parë disa video të shkurtra, se si luanit të dy kitarë. A ndanit interesa të përbashkëta, të themi, shpirtërore, emocionale, ndjenja dhe shije të sofistikuara. Si e mbani mend atë? Si e keni parë të rritet?
Jamie: Po, e njoha Denisin kur ishte 15 vjeç, dhe e njoh Denisin për gjashtë ose shtatë vite pothuajse. Dhe e pashë të bëhet nga një djalosh i ri adoleshent në burrë të ri. Edhe kur e takova për herë të parë, ishte e mbresëlënëse se sa i sjellshëm ishte, sa kureshtar ishte, inteligjent. Mund të bisedoje me të për gjëra që shfaqte kureshtje dhe nuk ishin biseda tipike si me një djalë 15-vjeçar. Kishte një besim të thellë, e donte Jezusin dhe ne flisnim shumë për këtë. Unë ndihesha si mentor për të në shumë gjëra, por gjithashtu edhe si mik. E pëlqente muzikën dhe kur mori vesh që luaja kitarë, shfaqi shumë interes. Morëm një kitarë pak pas kësaj dhe i mësuam akordet dhe luanim këngë së bashku. E adhuronte. Mësonte një melodi të një kënge në kitarë dhe më thoshte: “Xhemi, shiko këtë, shiko këtë”, dhe luante. E bënte gabim herët e para, “prit”, thoshte “e kapa” dhe pasi luante ishte i lumtur dhe krenar. Pastaj mësonim këngën dhe luanim së bashku. Muzika ishte pjesë e madhe e marrëdhënies tonë. Sportet,
Denisi e pëlqente shumë futbollin, ishte tifoz me Milanin. Unë jam më shumë një tifoz i futbollit amerikan. Kështu që ndava dashurinë time për futbollin amerikan me të dhe e çova atë në ndeshjen e parë të NFL-së, Detroit Lions. Po, ai… Kishte ëndrra të mëdha. Mësoi nga nëna e tij që është mirë të ëndërrosh. Por gjithashtu mësoi që nuk mjafton të ëndërrosh, duhet dhe shumë punë. Ëndrrat mund të arrihen, por duhet të punosh shumë për to dhe ai ishte i gatshëm të bënte atë punë, qoftë akademikisht, ose me shoqatën e studentëve shqiptaro-amerikanë që krijoi. Bizneset, shkruante modele biznesi për një agjenci udhëtimi që donte të hapte. Pra, një person i jashtëzakonshëm në të gjitha nivelet.
Grida: Kur të pyeta se si u njohët ju të dy, më the që kam dëgjuar historinë e saj, sfidat dhe guximin e saj, dhe i thashë shokut tim që “kam takuar të duhurën” sepse “historia e saj më ka treguar që kam takuar të duhurën”, apo jo? Denisi ishte pjesë e historisë së saj gjithashtu dhe ti e ndjeje atë gjithashtu si pjesë të historisë tënde që nga momenti i parë?
Jamie: Një nga gjërat e para që ajo më tregoi ishte për Denisin. Ajo më pyeti a kam fëmijë dhe unë kisha dy vajza, vajza më të mëdha, afërsisht në moshën e Denisit. Mendoj se një nga gjërat që na afroi shpejt ishte dashuria e përbashkët për fëmijët dhe përkushtimi. Unë isha baba beqar dhe vajzat i mbaja gjysmën e kohës, gjë që është pak e pazakontë në Shtetet e Bashkuara. Shpesh herë babai nuk ka kujdestarinë 50/50 dhe besoj se ajo ka menduar: “Kjo është diçka e veçantë, ky mund të jetë ndryshe”.
Grida: Tregon diçka për ty.
Jamie: Dhe sigurisht historia e saj ishte, sigurisht, përkushtimi dhe dashuria për Denisin. Kështu që, po, unë u njoha me Denisin disa muaj pasi u takuam. Më la mbresa dhe nuk u befasova, bazuar në atë që dija për nënën e tij. Por ishte thjesht e lehtë. Më pas bashkuam familjet tona përmes martesës dhe vajzat e mia e adhuronin Denisin. Po, ishte e mrekullueshme, ishte e pabesueshme.
Grida: Linda më ka thënë shpesh që pa ty, pa mbështetjen tënde, dhe duke qenë personi i mrekullueshëm që je për të, si bashkëshort dhe si mik, ajo nuk do t’ia kishte dalë mbanë. Por mendon se të qenit amerikan i lindur e ka forcuar procesin gjyqësor dhe mundësitë e saj për ta fituar gjyqin? Sepse Linda më ka thënë shpesh që: “Unë isha emigrante, erdha në SHBA dhe po të kisha pasur bekimin që të kisha Xhejmin me vete, ndoshta nuk do të më merrnin shumë seriozisht”. E mendon kështu?
Jamie: Fakti që flas gjuhën, natyrisht, e ndihmoi me shkrimin e e-mail-eve dhe komunikimin e asaj që ajo përpiqet të shprehë me këdo që duhet ta dëgjojë. Mendoj që kjo pjesë e ka ndihmuar, për të mbaruar punë me disa nga këto gjëra.Por kam përshtypjen që me ose pa mua, ajo do të gjente një mënyrë tjetër. Por jam i nderuar, i privilegjuar, i bekuar që jam përkrah saj për ta ndihmuar.
Linda: Burri im mund të të tregojë se si u mbyll çështja dhe si u hap tani. Se çfarë ndodhi në mars.
Grida: Kemi marrë një lajm të mirë që detektivët po e vazhdojnë çështjen dhe ndoshta, siç tha Linda, kemi kontribuar pak duke dërguar email-e tek zyrtarët. Si e shikon me vazhdimin e çështjes?
Linda: Ajo do të dijë…
Jamie: Ia shpjegove për provat?
Linda: Nuk ia shpjegova shumë, por mund ta vazhdosh ti që këtu.
Grida: Diçka shumë…
Linda: Që kur takuam shefin e policisë së Novait. Mund ta fillosh me atë. Se si nuk arrija të lija dot një takim. Mund ta fillosh që aty.
Jamie: Po, Linda ka kontaktuar me telefon dhe email-e me Policinë e Novait që ata ta shikojnë përsëri këtë çështje. Kishte disa pika të veçanta të provave që ose janë anashkaluar nga prokurori, ose janë injoruar, ose janë keqkuptuar nga prokurori. Shefi i policisë në Novait nuk është i njëjti që ishte kur u krye krimi. Kështu që, ai nuk ishte shumë në dijeni për detajet e çështjes dhe as detektivi që punoi me të nuk është më atje. Kur ishim në Miçigan, në mars, për të vizituar Denisin, në përvjetorin e ditëlindjes, ajo vendosi që thjesht do të shkojë te departamenti i policisë…
Grida: Pa takim.
Jamie: Pa takim, thjesht për të gjetur dikë për të folur, mundësisht shefin. Dhe kështu ndodhi, thjesht hyri në derë dhe i tha oficerit atje që erdhëm për të takuar shefin Zenzer, dhe nëse është i lirë. Në fakt, ai u tregua i gatshëm. U ulëm në një dhomë intervistash dhe nga përvoja e Lindës me këtë punë, ajo ndaloi para se të fillonte biseda dhe pyeti shefin: “A mund ta regjistrosh këtë bisedë?”.
Linda: Ta regjistrojmë.
Jamie: Ai u befasua pak nga kjo, por pranoi. Doli nga dhoma e më pas pamë dritën e kuqe të ndizet në dhomën e intervistës, që tregon se po regjistrohet. Nuk donim të kishte ndonjë ngatërresë për atë që u tha, që u diskutua, për gjërat që ndamë. Kështu që, ajo përsëriti shqetësimet e saj me provat.
Linda: Me provat.
Jamie: Po, me provat. Dhe shefi Zenzer ka qenë i shkëlqyer, ai dëgjoi, mund ta kuptoje që kishte disa gjëra që ai po dëgjonte që nuk i kuptonte plotësisht ose nuk mund të jepte një shpjegim.
Por ai u angazhua atë ditë që të caktonte një detektiv për çështjen dhe premtoi që do ta rishikonin gjithë çështjen, provat, dhe e kanë bërë.
Dhe me gjyqin civil tani, që vazhdoi deri në verë, avokati ynë Majkëll Moris kërkoi nga policia që të presin para se të shkojnë në prokurori me gjetjet e hetimeve. Shqetësimi ishte që nëse rihapin hetimin, gjyqi civil do të lihej në pritje ndërkohë që vazhdonte hetimi penal, dhe do të kishim shpresa që të niste gjyqi. Dhe ata e respektuan këtë. Sapo gjyqi civil përfundoi me atë vendim dhe atë gjykim, kontaktuan me zyrën e prokurorisë dhe lanë një takim në shtator, ku do të rekomandojnë që akuzat të rikthehen.
Do të ngrenë çështjen duke thënë se këto janë gjetjet që duhet t’i dini, që të mund të merrni këtë dënim, dhe kjo është situata tani.
Grida: Fjala e fundit nga ju? Diçka që dëshiron të thuash për gjithçka që folëm, jo vetëm për Denisin, për veten tuaj, për familjen tuaj, për gjithçka që ka ndikuar në jetën tuaj gjithë kjo tragjedi dhe ky rrugëtim?
Jamie: Ka qenë e vështirë. Është shumë sfiduese çdo ditë, lufta për drejtësi, përballja me jetën pa Denisin. Se sa e vështirë ka qenë për vajzat e mia. Bekimi i foshnjave, është diçka e madhe. Ka shumë emocione të ndryshme. Dhe si ndryshoi rrjedha e jetës sonë aq shumë atë ditë. Çfarëdo planesh që kishim për jetën, ndryshuan përgjithmonë. Sigurisht, në një mënyrë të tmerrshme, por në të tjera kemi qenë të bekuar me foshnjat. Ajo që kam mësuar, është të mos e marrësh asnjë ditë si të mirëqenë.
Mos i merrni si të mirëqena marrëdhëniet tuaja. Kur jeni me njerëzit që doni, investoni vërtet në atë kohë që keni, në mënyrë që, mos e dhëntë Zoti, por nëse ndodh ndonjë tragjedi, të mos e kujtoni me pendim, por ta keni jetuar atë marrëdhënie në maksimum.Ndaj përpiqem të jetoj sipas kësaj ideja. Gjëja tjetër me këtë çështje, me këtë tragjedi, është thjesht ndërgjegjësimi që duhet të kenë të rinjtë. Gjëra si Adderall po përdoren shpesh dhe me neglizhencë të madhe për sa u përket rreziqeve, mund të jenë shumë tepër të dëmshme. Të pish një ilaç që jepet me recetë e që nuk është i yti, mund të jetë e rrezikshme, por kujt mund t’i besosh vërtet? Nuk e di çfarë ilaçi mund të marrësh. Denisi ishte me një nga shokët e tij më të mirë dhe përfundoi në një situatë të tmerrshme. Nga të gjithë të rinjtë që njoh, ai ishte më pak i mundshmi që ta vendoste veten në atë situatë. Ai ishte i përgjegjshëm, i kujdesshëm, me kokën mbi shpatulla. Kështu që nëse mund t’i ndodhë Denisit, mund t’i ndodhë kujtdo. Dhe gjëja tjetër me këtë është që nëse shihni një mik në vështirësi, nëse shihni dikë në vështirësi, sidomos në atë gjendje, bëni gjënë e duhur dhe kërkoni ndihmë për atë person. Mos u shqetësoni për veten apo se në çfarë telashesh mund të futeni. Thjesht bëni gjënë e duhur dhe sigurohuni që të shpëtoni një jetë.
Linda: Ka edhe ligje… duhet të sigurohemi që ta dinë. Edhe nëse e keni shkaktuar ju vështirësinë, është një ligj që nëse shpëtoni një jetë, mund të futeni në telashe por edhe mund të shpëtoni nga telashet.
Jamie: Ajo tha që Denisi kishte shkuar te Jezusi dhe që donte të bekonte mamanë. Më tha që kishte lindur për të qenë nënë. Ishim të dy të bindur që me ndihmën e Denisit, për ne, ne shkuam te Jezusi dhe tani kemi Grejsin dhe Xhejmsin.
Bashkohu me kanalin e NOA WhatsApp për lajmet më të fundit direkt në celularin tënd