Groenlandë, 28 Mars 2025 – Zëvendëspresidenti i Shteteve të Bashkuara, JD Vance, gjatë një vizite në bazën hapësinore amerikane në Groenlandë, vlerësoi bashkëpunimin e mëparshëm me Danimarkën, por kritikoi rolin aktual të saj në rajon. Ai theksoi rëndësinë e partneritetit historik mes dy vendeve, duke nderuar sakrificat e ushtarëve danezë që luftuan krah SHBA-së në "luftën kundër terrorit" 20 vjet më parë.

Gjatë fjalës së tij, Vance falënderoi trupat amerikane për mikpritjen dhe siguroi se SHBA respekton vetëvendosjen e groenlandezëve. Ai gjithashtu përcolli një mesazh nga Presidenti Donald Trump, duke nënvizuar mirënjohjen e administratës për shërbimin e forcave amerikane.

Megjithatë, Vance kritikoi Danimarkën, duke theksuar se zona përreth bazës hapësinore Pituffik është bërë më pak e sigurt sesa ishte 30-40 vjet më parë. Ai paralajmëroi për rritjen e interesit të Rusisë dhe Kinës në rajon, ndërsa akuzoi aleatët evropianë se nuk kanë përmbushur angazhimet e tyre në çështjet e sigurisë.

Qasja e SHBA-së ndaj Groenlandës

Duke komentuar të ardhmen e Groenlandës, JD Vance deklaroi se SHBA do të presë që groenlandezët të votojnë për pavarësi nga Danimarka përpara se të ndërmarrë ndonjë veprim në territor. "Ne mendojmë se groenlandezët do të zgjedhin përmes vetëvendosjes për t’u bërë të pavarur nga Danimarka, dhe më pas ne do të kemi biseda me popullin e Groenlandës," tha ai.

Kur u pyet nëse SHBA kishte plane për të përdorur forcën ushtarake në Groenlandë, ai e minimizoi këtë mundësi, por nuk e përjashtoi plotësisht. "Ne nuk mendojmë se forca ushtarake do të jetë ndonjëherë e nevojshme," tha Vance, duke lënë të hapur mundësinë për ndryshime të ardhshme në politikën amerikane ndaj rajonit.

SHBA synon lidershipin në Arktik

Vance theksoi rëndësinë strategjike të bazës amerikane në Groenlandë, duke e cilësuar atë si një pikë kyçe për sigurinë kombëtare të SHBA-së. "Ky është vendi ku Amerika do të njoftohej e para nëse një raketë do të lëshohej nga një vend armik," tha ai.

Sipas administratës Trump, Groenlanda ka një rëndësi të madhe jo vetëm për sigurinë, por edhe për burimet e saj natyrore. Ndërsa SHBA ka theksuar vazhdimisht aspektet e sigurisë si arsye për angazhimin e saj në rajon, analistët kanë sugjeruar se pasuria minerale e Groenlandës mund të jetë një motiv shtesë për interesin e Washingtonit në këtë territor.

Vizita e JD Vance në Groenlandë vjen në një moment kritik për marrëdhëniet ndërkombëtare në Arktik, me SHBA-në që kërkon të sigurojë dominimin e saj në këtë rajon strategjik mes tensioneve të rritura globale.