Ankara, 25 dhjetor 2025

Turqia po përgatitet të nënshkruajë në vitin 2026 një marrëveshje të rëndësishme me Sirinë për kërkimin e naftës dhe gazit në det, një zhvillim që pritet të ndikojë drejtpërdrejt ekuilibrat gjeopolitikë në Mesdheun Lindor dhe të shtojë tensionet me Greqinë dhe Qipron.

Ministri turk i Energjisë, Alparslan Bayraktar, ka konfirmuar se Ankaraja dhe Damasku kanë arritur një dakordësi paraprake, e cila parashikon nisjen e kërkimeve sizmike përgjatë bregdetit sirian në vitin 2026. Sipas tij, Turqia do të angazhojë anijet e saj kërkimore për të identifikuar burime të mundshme të gazit dhe naftës në nëntokën detare.

Afrimi i shpejtë mes Turqisë dhe autoriteteve të reja siriane po ndiqet me vëmendje nga Athina dhe Nikozia, të cilat shprehin shqetësim se dy vendet mund të ecin drejt krijimit të një Zone Ekskluzive Ekonomike të përbashkët. Një skenar i tillë do të ndryshonte ndjeshëm balancat në një rajon ku mosmarrëveshjet për kufijtë detarë kanë qenë të pranishme prej vitesh.

Ndërkohë, Turqia po forcon pozicionin e saj si një aktor kyç në rindërtimin e Sirisë pas konfliktit. Projekte të rëndësishme energjetike tashmë janë në zbatim, përfshirë gazsjellësin Kilis–Alepo, i përfunduar në qershor 2025, i cili pritet të furnizojë Sirinë me rreth 2 miliardë metra kub gaz në vit. Po ashtu, është në ndërtim një linjë e tensionit të lartë që do të lidhë rrjetet elektrike të dy vendeve në fillim të vitit 2026.

Në të njëjtën kohë, kompani turke, amerikane dhe nga Katari kanë nënshkruar një marrëveshje me vlerë rreth 7 miliardë dollarë për ndërtimin e centraleve të gazit dhe një impianti të madh diellor në Siri.

Ekspertët vlerësojnë se Ankaraja po përdor sektorin e energjisë si një instrument strategjik për të konsoliduar ndikimin e saj në Sirinë e pasluftës. Marrëveshja e planifikuar për vitin 2026 shihet si vetëm hapi i parë i një bashkëpunimi afatgjatë, i cili mund të sigurojë energji për Sirinë, por njëkohësisht të rikthejë debatet dhe përplasjet diplomatike në Mesdheun Lindor.