Çokollata e zezë: Si ndihmon në ngadalësimin e plakjes – Çfarë thonë shkencëtarët

Ka lajme të mira për dashamirësit e ëmbëlsirave, pasi një studim i ri ka zbuluar se konsumimi i çokollatës së zezë mund të kontribuojë në jetëgjatësi.

Kakaoja – përbërësi kryesor i çokollatës së zezë – përmban teobrominë, një përbërje kimike bazë që prodhohet natyrshëm nga bimët.

Hulumtimi i ri që citon noa.al tregoi se kjo përbërje ul moshën biologjike, pra masën e dëmtimit që qelizat e trupit kanë grumbulluar me kalimin e kohës.

Edhe pse ekspertët nuk janë plotësisht të sigurt se si saktësisht teobromina ushtron këtë efekt kundër plakjes, konsumimi i disa copave çokollatë nga kalendari i Krishtlindjeve nuk mjafton i vetëm për këtë qëllim.

Teobromina – që i jep çokollatës jo të ëmbël shijen e saj të hidhur – gjendet në sasi të konsiderueshme vetëm në çokollatat me përqindje të lartë kakaoje.

Edhe çokollata e zezë mund të përmbajë nivele të larta yndyre dhe sheqeri, prandaj duhet konsumuar me masë dhe brenda një diete të ekuilibruar.

“Nuk po themi që njerëzit duhet të hanë më shumë çokollatë të zezë”, tha autorja e studimit, Jordana Bell, profesoreshë e epigjenomikës në King’s College London.

“Por ky studim mund të na ndihmojë të kuptojmë se si ushqimet e përditshme mund të fshehin elemente që lidhen me një jetë më të shëndetshme dhe më të gjatë”.

Studimi analizoi të dhëna shëndetësore nga dy grupe popullsie: 509 persona nga studimi TwinsUK dhe 1.160 persona nga studimi gjerman KORA.

Në total, 1.669 pjesëmarrësit kishin një moshë mesatare rreth 60 vjeç dhe ishin përgjithësisht të shëndetshëm, pa u përzgjedhur për shkak të ndonjë sëmundjeje specifike.

Për vlerësimin e moshës biologjike, studiuesit u përqendruan te ndryshimet kimike në ADN dhe te gjatësia e telomereve, pra “kapakët” mbrojtës në skajet e kromozomeve.

Ashtu si maja plastike e lidhëseve të këpucëve, telomeret parandalojnë që materiali gjenetik të shpërbëhet dhe të dëmtohet. Telomeret më të shkurtra lidhen me plakjen dhe sëmundjet që shfaqen me moshën.

Sipas gjetjeve, personat me nivele më të larta të teobrominës në gjak kishin një moshë biologjike më të ulët se mosha e tyre kronologjike.

Pasi shqyrtuan nëse produkte të tjera metabolike të kakaos dhe kafesë shfaqnin lidhje të ngjashme, studiuesit zbuluan se ky efekt duket se është specifik për teobrominën.

Ky alkaloid i rëndësishëm, i njohur si toksik për qentë, është lidhur me përfitime të shumta për shëndetin e njeriut, përfshirë një rrezik më të ulët për sëmundje të zemrës.

Gjithashtu mendohet se ul presionin e gjakut, nxit metabolizmin e yndyrave, rrit qarkullimin e gjakut, përmirëson funksionin njohës dhe lufton rënien njohëse që lidhet me plakjen.

Studiuesit theksojnë:

“Teobromina, një alkaloid ushqimor i konsumuar gjerësisht dhe që rrjedh nga kakaoja, është lidhur me rritjen e jetëgjatësisë në organizma eksperimentalë dhe me përfitime shëndetësore te njerëzit. Këtu raportojmë një lidhje të rëndësishme mes niveleve të teobrominës në gjak dhe ngadalësimit të plakjes epigjenetike në dy studime të pavarura popullsie”.

Ekipi kërkimor nuk është ende i sigurt nëse efekti i atribuohet vetëm teobrominës apo nëse ajo bashkëvepron me përbërje të tjera të çokollatës së zezë, si polifenolët, të cilët dihet se kanë ndikim pozitiv në shëndet.

Përbërjet bimore në ushqimin tonë mund të ndikojnë mënyrën se si plaket trupi, duke ndryshuar mënyrën se si gjenet aktivizohen ose çaktivizohen.

Disa prej këtyre përbërjeve mund të ndërveprojnë me “mekanizmin qelizor” që kontrollon aktivitetin gjenetik dhe ndikon në formësimin e shëndetit dhe jetëgjatësisë.

Gjetjet, të publikuara në revistën shkencore Aging, i shtohen një sërë studimesh të tjera që shqyrtojnë përfitimet e konsumit të kakaos.

Në vitin 2023, një studim në Mass General Brigham në Boston zbuloi se kakaoja mund të reduktojë rënien njohëse te personat me rrezik të lartë për demencë. Në vitin 2021, shkencëtarë nga Universiteti Columbia gjetën se konsumimi i kakaos lidhet me performancë më të mirë në testet e kujtesës, falë flavanoleve – përbërje që gjenden gjithashtu te manaferrat, mollët, çaji dhe perimet me gjethe jeshile.

Ndërsa në vitin 2019, studiues portugezë deklaruan se konsumimi i disa copave çokollatë të zezë çdo ditë ul presionin e gjakut brenda vetëm një muaji.

Megjithatë, ka më pak prova që mbështesin përfitime shëndetësore nga çokollata e qumështit, e cila përmban shumë pak kakao.

Shumë çokollata që qarkullojnë në treg përmbajnë gjithnjë e më shumë qumësht, sheqer dhe yndyrë, në kurriz të përmbajtjes së kakaos.

Disa prej tyre nuk përmbajnë mjaftueshëm kakao për t’u quajtur “çokollatë”, ndaj dhe etiketohen si “me shije çokollate”.

Në përgjithësi, konsumatorëve u rekomandohet të shijojnë çokollatën si pjesë e një diete të ekuilibruar dhe një stili jetese aktiv, duke zgjedhur çokollatën e zezë në vend të asaj të qumështit për të përfituar nga teobromina dhe përbërjet e tjera të dobishme.

“Sasitë e sakta të teobrominës ndryshojnë në varësi të ushqimit dhe metodave të përpunimit”, tha profesoresha Bell për Daily Mail. “Çokollata e zezë ka përmbajtje të lartë të masës së kakaos, çokollata e qumështit më të ulët, ndërsa çokollata e bardhë nuk përmban fare kakao”.