Nga Natasha Rouggeri

Në një fjalim nga Shtëpia e Bardhë në dhjetor, Donald Trump deklaroi se, gjatë 11 muajve të fundit, administrata e tij kishte sjellë “më shumë ndryshime pozitive” se çdo qeveri tjetër në historinë e SHBA-së. “Nuk ka pasur kurrë diçka të ngjashme”, shtoi ai.

E vërteta është se mandati i tij i dytë ka qenë të paktën… i pazakontë, përfshirë disa aspekte që vetë presidenti ndoshta nuk do t’i vlerësonte. Kjo sepse Trump, 79 vjeç, ka shfaqur sjellje të çrregullta dhe herë pas here të paqarta gjatë gjithë vitit 2025, duke ngritur pikëpyetje mbi gjendjen e tij mendore dhe fizike.

Trump është parë duke dremitur gjatë disa takimeve. Në raste të tjera ka dalë krejt jashtë teme, duke nisur rrëfime të çuditshme për dekorin e brendshëm ose për… balena dhe zogj. Daljet e tij publike shpesh kanë mungesë fokusi, ndërsa ka përdorur fjalime për të përshkruar mënyrën se si Barack Obama zbret shkallët ose për të shpikur histori rreth “Unabomber”-it (një matematicien i talentuar që, nga viti 1978 deri në 1995, kreu sulme me bomba përmes postës).

Çuditë e Donald Trump, njëra pas tjetrës

Sjellja e tij e paparashikueshme e ka detyruar Shtëpinë e Bardhë të mbrojë vazhdimisht mprehtësinë mendore të Trump, shpesh me tone të ekzagjeruara. Vetë Trump është mburrur se ka kryer një test për shenja të hershme të demencës, por gjatë 11 muajve të mandatit të tij janë grumbulluar shumë shembuj sjelljeje të pazakontë.

Një rast ndodhi në mes të korrikut, kur Trump tregoi një histori të detajuar se si xhaxhai i tij, profesori i ndjerë John Trump, kishte dhënë mësim Ted Kaczynskit, i njohur si “Unabomber”, në MIT (Instituti i Teknologjisë në Masaçusets).

Trump kujtoi: “E pyeta: ‘Çfarë studenti ishte, xhaxha John? Dr. John Trump’. I thashë: ‘Çfarë studenti ishte?’. Dhe ai u përgjigj: ‘Shumë i mirë, serioz’. Tha: ‘Ai i korrigjonte të gjithë’. Por nuk i shkoi shumë mirë”.

Problemi është se kjo histori nuk mund të jetë e vërtetë. Së pari, xhaxhai i Trump vdiq në vitin 1985, ndërsa Kaczynski u identifikua publikisht si “Unabomber” vetëm në vitin 1996. Së dyti, Kaczynski nuk studioi kurrë në MIT.

“Ia mbushi mendjen” Ursulës…

Më vonë po atë muaj, gjatë një takimi me presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, Trump kaloi papritur nga diskutimi për emigracionin te “marrëzira” për “mullinj ere”. Duke folur pa ndërprerje për dy minuta, ai pretendoi pa prova se mullinjtë e erës i çojnë balenat drejt çmendurisë dhe se energjia e erës “vret zogjtë” (ndërkohë që numri i zogjve të vrarë nga turbinat është shumë më i vogël krahasuar me ata që vriten nga macet shtëpiake ose përplasen në linjat elektrike).

Një tjetër episod që ngriti shqetësime për gjendjen mendore të Trump ndodhi në shtator. Ai thirri komandantët më të lartë ushtarakë në Virxhinia dhe mbajti një fjalim ku lavdëroi “arritjet” e tij, përpara se të thoshte: “Amerika respektohet sërish. Nuk na respektonin me Bidenin. E shikonin duke rënë nga shkallët çdo ditë. Çdo ditë, ai binte nga shkallët”.

Ai vazhdoi: “Thashë: ‘Ky nuk është presidenti ynë. Nuk mund ta kemi’. Unë jam shumë i kujdesshëm kur zbres shkallët… ec ngadalë. Nuk ka nevojë për rekorde, thjesht përpiqu të mos biesh, sepse nuk të del mirë. Disa nga presidentët tanë kanë rënë dhe kjo u bë pjesë e trashëgimisë së tyre”.

“Ta-ta-ta-ta, bop, bop, bop” – si zbret Obama shkallët

“Nuk e duam këtë. Duhet të ecësh bukur e qetë. Nuk ka nevojë për rekorde. Ji i qetë kur zbret. Por Obama – nuk e respektoja si president – por ai zbriste ato shkallë, nuk e kam parë kurrë diçka të tillë: ta-ta-ta-ta, bop, bop, bop. Zbriste shkallët pa pritur. Thashë, është e mrekullueshme. Nuk dua ta bëj. Mund ta bëja, por më pas ndodhin gjëra të këqija. Dhe mjafton një herë. Gjithsesi, ai bëri punë të keqe si president”, shtoi Trump.

Shtëpia e Bardhë ka ndaluar vazhdimisht pyetje nga gazetarët mbi mprehtësinë mendore të Trump. Një zëdhënës i tha Guardian-it se “mprehtësia e tij mendore nuk krahasohet me askënd”, ndërsa Ronny Jackson, ish-mjeku i Trump dhe tani kongresmen republikan, deklaroi se ai është “presidenti më i shëndetshëm që ka parë ndonjëherë ky komb”.

Megjithatë, spekulimet për shëndetin e Trump nuk pritet të zhduken. Daily Beast raportoi se demokratët planifikojnë ta bëjnë gjendjen mendore dhe fizike të Trump një temë kyçe në zgjedhjet e ardhshme të ndërmjetme.

Dhe “materiali” nuk mungon. Në nëntor, Trump, personi më i moshuar që është betuar ndonjëherë si president, tha se kishte bërë një rezonancë magnetike, por nuk mund të mbante mend në cilën pjesë të trupit. Po atë muaj, u duk se dremiti gjatë një takimi në Zyrën Ovale – dhe sërish në një mbledhje të kabinetit në fillim të dhjetorit, si edhe dy javë më vonë gjatë një konference për shtyp mbi reformat e kanabisit.

“Nga autizmi mund të vijë vetëm e mira”

Më herët këtë vit, Trump ngatërroi Shqipërinë me Armeninë gjatë një diskutimi për një marrëveshje paqeje. Duke folur për autizmin në një fjalim në Shtëpinë e Bardhë, ai përmendi “elementë gjeniu që mund t’i jepen një foshnjeje”. Duke njoftuar 13 grante për kërkime mbi autizmin, Trump shtoi: “Nuk mund të ndodhë asgjë e keqe, mund të ndodhë vetëm e mira”.

Mes këtyre momenteve konfuzioni, Trump ka pasur edhe shpërthime të ashpra. Vetëm në dhjetor, ai i quajti emigrantët somalezë “mbeturina” dhe, në një deklaratë që tronditi edhe disa republikanë, akuzoi në mënyrë indirekte aktorin Rob Reiner për vdekjen e tij.

Trump i bën këto gjëra pavarësisht një axhende të reduktuar. Mesatarisht, aktivitetet e tij zyrtare nisin rreth mesditës dhe përfundojnë në orën 17:00 – një ditë pune më e shkurtër se në mandatin e parë, sipas New York Times, ndërsa numri i daljeve publike është ulur me 39%.

Një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë tha për Guardian: “Jo të gjitha takimet e presidentit përfshihen në axhendën ditore që u shpërndahet mediave”.

Liz Huston, ndihmëssekretare për shtyp në Shtëpinë e Bardhë, deklaroi me email: “Guardian është një megafon i majtë dhe duhet të turpërohet që publikon këto marrëzira. Ashtu siç ka sqaruar vazhdimisht mjeku i presidentit, Dr. Sean Barbabella – dhe siç e sheh çdo ditë populli amerikan – presidenti Trump mbetet në gjendje të shkëlqyer”.

Çfarë mendojnë amerikanët për Trump?

Një sondazh i Pew Research Center në tetor tregoi se 56% e të rriturve amerikanë kanë “shumë ose disi besim” te informacionet që marrin nga mediat kombëtare – 11 pikë më pak se në mars 2025 dhe 20 pikë më pak se në vitin 2016.

Po atë muaj, një sondazh i Gallup tregoi se vetëm 36% e amerikanëve e miratojnë performancën e Trump, vlerësimi më i ulët i mandatit të tij të dytë. Ndërkohë, YouGov zbuloi se gjysma e amerikanëve besojnë se Trump është shumë i moshuar për të qenë president.

Gjatë gjithë vitit 2025, Shtëpia e Bardhë e ka mbrojtur me forcë Trump nga akuzat për rënie mendore. Megjithatë, pyetjet rreth presidentit, i cili do të mbushë 80 vjeç në qershor, dhe shëndetit të tij mendor nuk pritet të ndalen.