Bruksel, 18 dhjetor 2025 – Udhëheqësit e Bashkimit Evropian janë mbledhur mbrëmjen e sotme në Bruksel në një samit vendimtar, ku po kërkohet një marrëveshje për përdorimin e aseteve të ngrira ruse si garanci për një kredi masive prej 210 miliardë eurosh në ndihmë të Ukrainës. Negociatat e tensionuara kanë vënë në provë unitetin politik dhe besueshmërinë strategjike të BE-së.

Sipas burimeve diplomatike të cituara nga Reuters, gjatë gjithë ditës janë zhvilluar konsultime intensive mes delegacioneve të vendeve anëtare, me fokus kapërcimin e rezistencës së Belgjikës, e cila mban pjesën më të madhe të aseteve ruse të ngrira. Rreth 185 miliardë euro ndodhen në Euroclear, në Bruksel, nga një total prej 210 miliardë eurosh.

Dy zyrtarë të lartë të BE-së thanë se ekziston një probabilitet i lartë që parametrat bazë të marrëveshjes të dakordësohen deri në orët e vona të së enjtes ose herët të premten, edhe pse çështjet teknike dhe ligjore mbeten të ndërlikuara.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka dërguar një sinjal të fortë politik, duke deklaruar se nuk do të largohet nga Këshilli Evropian pa një marrëveshje për financimin e Kievit. Sipas vlerësimeve të Brukselit, pa këtë mbështetje financiare, Ukraina rrezikon të mbetet pa burime që në tremujorin e dytë të vitit të ardhshëm, duke u ekspozuar ndaj një rreziku serioz disfatash ushtarake.

Plani në diskutim parashikon përdorimin e aseteve të ngrira të Bankës Qendrore Ruse si kolateral për një kredi afatgjatë për Ukrainën. Pikërisht ky mekanizëm ka ngritur shqetësime të forta në Belgjikë, e cila kërkon garanci të plota për mbulimin e rreziqeve ligjore dhe financiare, në rast se Rusia ndërmerr padi ndërkombëtare.

Kryeministri polak Donald Tusk i dha negociatave një ton dramatik, duke deklaruar se Evropa përballet me një zgjedhje të qartë: “ose para sot, ose gjak nesër”. Ai u bëri thirrje liderëve evropianë të marrin vendime të menjëhershme dhe të tregojnë përgjegjësi historike.

Sipas burimeve të Politico, delegacioni belg ka paraqitur një dokument me kërkesa të detajuara, përfshirë mbrojtje të plotë financiare në rast veprimesh ligjore nga Moska. Këto kërkesa kanë hasur rezistencë nga disa shtete anëtare, të cilat druhen nga krijimi i një precedenti të rrezikshëm.

Kryeministri belg Bart de Wever pranoi në parlament se vendi i tij ende nuk ka marrë garancitë e nevojshme dhe se plani aktual mbetet i hapur për ndryshime.

Në prapaskenë, BE po shqyrton edhe skenarë alternativë. Tre diplomatë evropianë konfirmuan se po diskutohet një mekanizëm i ashtuquajtur “bashkëpunim i zgjeruar”, që do t’i lejonte një grup vendesh të ecin përpara pa unanimitet, duke anashkaluar veton e Hungarisë. Megjithatë, shumica e burimeve bien dakord se përdorimi i fondeve të ngrira ruse mbetet praktikisht i vetmi opsion realist.

Shefja e diplomacisë evropiane, Kaia Kalas, i vlerësoi shanset për marrëveshje në nivelin 50 me 50, duke theksuar se dështimi nuk është një opsion. Ndërsa kancelari gjerman Friedrich Merz u shpreh me optimizëm të kujdesshëm, duke thënë se ekziston mundësia reale për një kompromis.

Ndërkohë, të gjitha çështjet e tjera në axhendën e samitit, përfshirë Lindjen e Mesme, migrimin, kërcënimet hibride dhe buxhetin afatgjatë të BE-së, janë miratuar unanimisht, duke e lënë financimin e Ukrainës si nyjën e vetme të pazgjidhur dhe më vendimtaren të këtij samiti.