TIRANË- Autoriteti i Konkurrencës ka analizuar tregun e shumicës së fruta-perimeve në disa qarqe të vendit. Komisioni njoftoi mbi një grup ndërmarrjesh duke i cilësuar si bashkërendëse të çmimit blerës gjatë periudhave të ndryshme. Në këtë raport, kompanitë si ,Omer Fruit SHPK, Nedrete Arapi PF, Besim Thaqi PF, Morina Grup SHPK, Fruit-To-Zela SHPK dhe Roland-2012 SHPK, kanë aplikuar ‘shtresë mbi kosto’ në çmime dhe kjo e gjitha bie në kurriz të fermerëve.

Në njoftim thuhet se sipas nenit 4 të ligjit nr.9121/2003 , kjo përbën shkelje të rëndë dhe për këtë Komisioni ka ndërmarrë masa duke vendosur gjoba deri në 0.5% të xhiros vjetore të vitit të kaluar, për bizneset e lartpërmendura.

Autoriteti i Konkurrencës tregon pse ky vendim është i rëndësishëm për fermerët e vendit tonë:

Njoftimi:

"Autoriteti i Konkurrencës përfundoi vlerësimin e praktikave në tregun e grumbullimit dhe shitjes me shumicë të fruta–perimeve në qarqet Tiranë, Elbasan, Berat, Fier dhe Korçë, pas një procedure të thelluar hetimore që zgjati gati dy vite dhe përfshiu monitorimin e tregut, hetimin paraprak dhe hetimin e thelluar.

Në mbledhjen e datës 26.11.2025, Komisioni i Konkurrencës miratoi vendimet nr. 1234–1239, me të cilat konstatoi se një grup ndërmarrjesh grumbulluese – Omer Fruit SHPK, Nedrete Arapi PF, Besim Thaqi PF, Morina Grup SHPK, Fruit-To-Zela SHPK dhe Roland-2012 SHPK – kanë bashkërenduar çmimet e blerjes gjatë periudhave të sezonit, duke diktuar çmimet në dëm të fermerëve dhe duke aplikuar mark-up (shtesë mbi kosto) shumë të lartë, deri në 115%.

Kjo sjellje e bashkërenduar përbën marrëveshje të ndaluar sipas nenit 4 të ligjit nr.9121/2003 dhe është cilësuar si shkelje e rëndë, për të cilën Komisioni ka vendosur gjoba deri në 0.15% të xhiros së vitit financiar paraardhës.

Pse ky vendim është i rëndësishëm për fermerët në gjithë Shqipërinë

Hetimi i thelluar tregoi se disa grumbullues, falë fuqisë së tyre negociuese, kishin krijuar një situatë ku fermerët shpesh përballeshin me:

çmime të diktuara e të koordinuara, dyer të mbyllura për negocim, varësi të tepruar nga pak blerës, presione për uljen e çmimeve, dhe shlyerje të vonuara të pagesave. Vendimi i Autoritetit të Konkurrencës adreson në mënyrë të drejtpërdrejtë këto problematika dheforcon pozitat e fermerëve në treg, duke krijuar kushte për:

çmime më të drejta e më transparente, konkurrencë të ndershme mes grumbulluesve, mundësi reale zgjedhjeje për fermerët, pagesa më të sigurta dhe marrëdhënie më të balancuara kontraktuale, frenimin e skemave të koordinuara që dëmtonin të gjithë tregun kombëtar. Për më tepër, megjithëse gjobiten 6 ndërmarrje,efekti i vendimit shtrihet në të gjithë tregun kombëtar, sepse:

sjell qartësi mbi praktikat e ndaluara, vendos standarde të reja për transparencën e çmimeve, synon disiplinimin e tregut të fruta-perimeve, dhe nxit konkurrencën e ndershme për të gjithë aktorët. Kjo është një ndërhyrje strukturore me impakt të drejtpërdrejtë në zinxhirin ushqimor dhe një sinjal i qartë se Autoriteti i Konkurrencës mbron interesat e fermerëve, një kategori që shpesh përballet me pabarazi të theksuar në negociata.

Detyrime dhe masa korrigjuese për grumbulluesit

Komisioni ka urdhëruar ndërmarrjet e gjobitura që:

të afishojnë në mënyrë të dukshme çmimet aktuale të produkteve që grumbullojnë, të jenë subjekt monitorimi për 1 vit nga Autoriteti i Konkurrencës. Këto masa synojnë rritjen e transparencës dhe krijimin e një tregu më të drejtë për fermerët.

Rekomandime për Ministrinë e Financave dhe Ministrinë e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural

Me vendimin nr. 1240, Komisioni i Konkurrencës ka adresuar institucionet përgjegjëse me rekomandime të rëndësishme për reformimin e tregut, përfshirë:

minimizimin e informalitetit në gjithë zinxhirin e tregtimit, hartimin e një baze të re ligjore në përputhje me standardet e BE, krijimin e një platforme kombëtare online të çmimeve (bursë agro-ushqimore), vendosjen e kontratave të detyrueshme dhe të standardizuara, dhe bashkëpunimin për transpozimin e Direktivës së BE për praktikat tregtare të padrejta (UTP). Nëpërmjet këtyre vendimeve, Autoriteti i Konkurrencës vijon përmbushjen e misionit të tij për të garantuar konkurrencë të lirë dhe të ndershme, duke kontribuar drejtpërdrejt në mbrojtjen e fermerëve, rritjen e transparencës dhe funksionimin më të drejtë të tregut agro-ushqimor në Shqipëri"