Transmetuar më 14-12-2025, 21:29

Përmes bashkëjetesës me një mace, mësojmë gradualisht karakterin, tekat dhe zakonet e vogla të saj.

Ajo që shpesh harrojmë, megjithatë, është se në të njëjtën kohë edhe kafsha jonë shtëpiake përdor vëzhgimin dhe shqisat e saj të mprehta për të krijuar imazhin e vet për ne – një imazh që mund të jetë shumë më i detajuar sesa mendojmë.

Miku ynë me push ndjek rutinën tonë, regjistron gjendjet tona emocionale dhe vëren tek ne ndryshime që ndonjëherë as ne vetë nuk i kemi kuptuar ende. Njohja nuk është e njëanshme, por e ndërsjellë dhe përbën një hap të rëndësishëm për krijimin e një marrëdhënieje besimi dhe lidhjeje më të thellë.

Nëse ndonjëherë jeni pyetur se çfarë di macja juaj për ju, më poshtë janë gjashtë gjëra që mund t’ju habisin.

E di se ku ndodheni brenda shtëpisë

Nëse mendoni se sapo dilni nga fusha e shikimit të maces suaj, zhdukeni edhe nga “radari” i saj, gaboheni. Macet tona ndjekin lëvizjet tona edhe kur nuk na shohin. Sipas një studimi të publikuar në revistën PLOS One, macet përdorin dëgjimin për të krijuar një “hartë mendore” të shtëpisë dhe janë në gjendje të lokalizojnë në çdo moment kujdestarin e tyre duke u bazuar në tingullin e zërit të tij.

“Edhe pse shumë njerëz besojnë se macet nuk interesohen për njerëzit e tyre aq sa qentë, në realitet ato formojnë në mendjen e tyre një imazh të pranisë së padukshme të kujdestarit”, tha drejtuesja shkencore e studimit, Saho Takagi, për CNN.

E di nëse e keni “tradhtuar” me një mace tjetër

A ju ka ndodhur ndonjëherë të kaloni pak kohë duke luajtur me macen e një miku dhe, kur ktheheni në shtëpi, të vini re reagime të çuditshme nga kafsha juaj? Instinkti territorial është shumë i fortë tek macet dhe aroma luan një rol kyç. Kur prekim kafshë të tjera ose mbajmë aromën e tyre në rroba, macja jonë e dallon menjëherë përmes shqisës së saj të fuqishme të nuhatjes.

Reagimi ndryshon sipas karakterit të secilës mace: disa mund thjesht të nuhasin me kureshtje kujdestarin e tyre, ndërsa të tjera mund ta injorojnë qëllimisht ose të shfaqin shqetësim derisa aroma e huaj të largohet.

E di programin tuaj të përditshëm

Macet jo vetëm që mësojnë rutinën tonë të përditshme, por mbështeten tek ajo për t’u ndier të sigurta dhe të qeta. Shumica prej nesh kemi orare të përcaktuara për zgjimin, daljen nga shtëpia dhe ndërveprimin me kafshën tonë. Këto janë informacione që macja i regjistron dhe i mban mend, pasi ndikojnë drejtpërdrejt në jetën e saj të përditshme.

Nga pikëpamja evolutive, rutina i ndihmon macet të ndihen të sigurta: të dinë kur dhe ku të presin ushqim, pushim apo ndërveprim, duke imituar ciklet natyrore të gjuetisë dhe çlodhjes dhe duke u dhënë ndjenjë kontrolli mbi ambientin.

E di kur jeni të trishtuar ose të stresuar

Shumë kujdestarë janë pyetur nëse macja e tyre e kupton kur ata janë të mërzitur ose të stresuar. Shumë ekspertë besojnë se po. Siç shpjegon veterinerja Sarah Wooten për The Dodo që citon noa.al, macet e kuptojnë kur kujdestari i tyre është i trishtuar, sepse janë shumë të ndjeshme ndaj sjelljeve dhe gjendjeve të tij fiziologjike dhe vërejnë ndryshimet.

Inteligjenca emocionale e maceve është ende një fushë që kërkon më shumë studime. Megjithatë, një kërkim i vitit 2015 nga Isabela Merola dhe ekipi i saj në Universitetin e Lincoln tregoi se macet janë në gjendje të perceptojnë “mesazhet emocionale” që marrin nga njerëzit përmes gjuhës së trupit dhe zërit dhe të përshtatin sjelljen e tyre, veçanërisht në situata të panjohura dhe stresuese.

I njeh “butonat” tuaj

Si kafshë jashtëzakonisht vëzhguese, macet regjistrojnë reagimet tona ndaj sjelljes së tyre. Nëse kuptojnë se një veprim i caktuar (si një tingull specifik apo edhe një “prapësi”) tërheq vëmendjen tonë dhe na bën t’u japim ushqim ose përkëdhelje, ato do ta përsërisin vazhdimisht.

Kështu, “mbretëreshat e shtëpisë” mësojnë butonat tanë dhe na bëjnë të përmbushim dëshirat e tyre pa e kuptuar fare.

Edhe një gërhitje që duket e pafajshme mund të fshehë diçka tjetër. Sipas një studimi të vitit 2009, macet përdorin një lloj të veçantë gërhitjeje, të quajtur “solicitation purr”, për të kërkuar ushqim ose për t’i bërë njerëzit të ngrihen nga shtrati. Kjo gërhitje përmban frekuenca më të larta që ngjajnë me të qarat e foshnjave. “Kur njerëzit e dëgjojnë këtë lloj gërhitjeje, e perceptojnë si diçka urgjente”, shpjegon një nga studiuesit.

E di që e doni

Macet kanë një botë emocionale komplekse, e cila ndryshon nga mënyra njerëzore e shprehjes së dashurisë. Studime tregojnë se ato krijojnë lidhje me kujdestarët e tyre që i ngjajnë marrëdhënies fëmijë–prind dhe se inteligjenca e tyre emocionale është më e thellë nga sa mendojmë.

Edhe pse macet mund të mos e kuptojnë dashurinë si ne, ato janë shumë të ndjeshme ndaj sinjaleve tona emocionale. Ato e njohin kujdesin e vazhdueshëm dhe ndërveprimet pozitive si shenja dashurie. Kur u ofrojmë ushqim, luajmë me to dhe krijojmë një mjedis të sigurt, ne e tregojmë dashurinë përmes veprimeve – dhe kjo nuk kalon pa u vënë re.

Shënim: Disa imazhe gjenden nga interneti, që konsiderohen të jenë në domenin publik. Nëse dikush pretendon pronësinë, ne do të citojmë autorin, ose, sipas kërkesës, do të heqim menjëherë imazhin.

Bashkohu me kanalin e NOA WhatsApp për lajmet më të fundit direkt në celularin tënd

Lajmet e fundit