SHBA, 7 nëntor 2025

James Watson, një nga shkencëtarët më të rëndësishëm të shekullit të 20-të dhe bashkuzbulues i strukturës së ADN-së, ka ndërruar jetë në moshën 97-vjeçare. Ai u shua të enjten në një qendër kujdesi në East Northport, New York, ku ishte transferuar disa ditë më parë nga spitali ku po trajtohej për një infeksion, bëri të ditur djali i tij, Duncan Watson.

Vetëm 25 vjeç, Watson hyri në historinë e shkencës së bashku me Francis Crick, falë punës së çmuar dhe shpesh të nënvlerësuar të Rosalind Franklin, duke zbuluar strukturën e spirales së dyfishtë të ADN-së — kodin e jetës së çdo organizmi. Ky zbulim i vitit 1953 hapi një epokë të re në biologji, mjekësi dhe gjenetikë.

Në vitin 1962, Watson dhe Crick u nderuan me Çmimin Nobel në Mjekësi për punën e tyre revolucionare. Franklin ndërroi jetë në vitin 1958 dhe për këtë arsye nuk u përfshi në vlerësimin Nobel, një padrejtësi historike që më vonë u pranua gjerësisht nga komuniteti shkencor.

Përveç kontributit të tij historik në zbulimin e ADN-së, Watson drejtoi për dekada Laboratorin Cold Spring Harbor, nga viti 1968 deri në 1993, duke e kthyer atë në një nga qendrat më prestigjioze për kërkime gjenetike dhe mikrobiologjike në botë.

Megjithatë, karriera e tij nuk ishte pa polemika. Watson u kritikua ashpër për deklarata të debatueshme, përfshirë komente raciste në vitin 2007 që shkaktuan reagime të forta dhe e izoluan nga një pjesë e komunitetit shkencor. Ai më vonë u distancua nga ato deklarata, duke pretenduar keqkuptime, por reputacioni i tij mbeti i dëmtuar.

Pavarësisht polemikave, trashëgimia shkencore e James Watson mbetet kolosale. Zbulimi i strukturës së ADN-së është konsideruar një nga momentet më të mëdha në historinë e shkencës, duke transformuar kërkimin mjekësor, biologjik dhe gjenetik në mbarë botën.

Vdekja e tij shënon fundin e një epoke për biologjinë molekulare dhe komunitetin shkencor ndërkombëtar.