23 Shtator 2025 – SHBA Agjencia Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) ka njoftuar se ka nisur procesin për ndryshimin e etiketës së përdorimit të acetaminofenit (i njohur ndryshe si paracetamol, ose tregtarisht si Tylenol), pas indikacioneve të reja shkencore që sugjerojnë një lidhje të mundshme midis përdorimit të këtij medikamenti gjatë shtatzënisë dhe rritjes së rrezikut për çrregullime neurologjike si autizmi dhe ADHD te fëmijët.

Në një deklaratë zyrtare, komisioneri i FDA-së, Dr. Marty Makary, tha:

“FDA po ndërmerr hapa për të informuar prindërit dhe profesionistët e shëndetit mbi një numër të konsiderueshëm provash që tregojnë rreziqe të mundshme që lidhen me përdorimin e acetaminofenit gjatë shtatzënisë.”

Ai theksoi se, edhe pse ekzistojnë këto prova, vendimi për përdorimin e medikamentit mbetet në dorën e prindërve dhe mjekëve.

“Parimi i kujdesit është i rëndësishëm. Shumë nëna mund të zgjedhin të shmangin përdorimin e paracetamolit në shtatzëni, sidomos në rastet e etheve të lehta që nuk kërkojnë trajtim. Por në raste të caktuara, përdorimi i acetaminofenit mbetet i arsyeshëm,” shtoi ai.

Çfarë thonë studimet?

Në vitet e fundit, disa studime të rëndësishme afatgjata, përfshirë Nurses’ Health Study II dhe Boston Birth Cohort, kanë raportuar një lidhje të mundshme midis përdorimit të rregullt të paracetamolit gjatë shtatzënisë dhe një rreziku më të lartë për çrregullime si autizmi dhe çrregullimi i hiperaktivitetit me mungesë vëmendjeje (ADHD) te fëmijët.

Sipas këtyre studimeve, rreziku rritet ndjeshëm kur medikamenti përdoret për periudha të gjata gjatë gjithë shtatzënisë. Jo prova përfundimtare, por shqetësim i rritjes

Megjithatë, nuk është provuar ende një lidhje shkak-pasojë, pra nuk ka ende prova shkencore përfundimtare që vërtetojnë se përdorimi i paracetamolit shkakton autizëm apo ADHD. Në fakt, ka edhe studime të tjera që nuk mbështesin këtë lidhje, duke treguar se debati në botën shkencore mbetet i hapur.

FDA nënvizon se acetaminofeni është aktualisht ilaçi i vetëm pa recetë i miratuar për përdorim kundër etheve gjatë shtatzënisë, në një kohë kur aspirina dhe ibuprofeni kanë efekte të njohura negative për zhvillimin e fetusit.

Paralajmërim për mjekët në SHBA

Si pjesë e reagimit të saj, FDA ka shpërndarë një letër zyrtare për të gjithë mjekët në SHBA, duke i njoftuar për zhvillimet e reja dhe duke kërkuar që ata të informojnë pacientet shtatzëna mbi rreziqet e mundshme dhe alternativat e mundshme të trajtimit.