SHBA, Korrik 2025 – Pandemia e COVID-19, përveç pasojave të rënda në jetë njerëzish dhe ekonomi, la pas edhe shumë pikëpyetje mbi masat e marra, përfshirë efikasitetin e vaksinave. Tani, një analizë e re nga Universiteti i Stanfordit në bashkëpunim me ekspertë italianë hedh dritë mbi ndikimin e vërtetë të vaksinave në uljen e vdekshmërisë globale.

Sipas këtij hulumtimi të publikuar së fundmi, vaksinat kundër COVID-19 kanë shpëtuar rreth 2.5 milionë jetë njerëzore në vitin e parë të përdorimit të tyre. Kjo shifër bie ndjeshëm krahasuar me vlerësimet e mëparshme të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), e cila deklaronte se vaksinat mund të kenë shpëtuar deri në 20 milionë jetë.

Studiuesit vërejnë se 90% e jetëve të shpëtuara ishin tek personat mbi 60 vjeç, ndërsa ndikimi tek të rinjtë ishte minimal: vetëm 299 raste të shpëtuara në grupmoshën nën 20 vjeç, dhe 1,808 raste tek personat 20–30 vjeç, në shkallë globale.

“Mandatet agresive për vaksinim masiv mund të kenë qenë të tepruara,” tha Prof. John Ioannidis, Profesor i Mjekësisë në Universitetin e Stanfordit. Sipas studimit, në përgjithësi duheshin 5,400 doza vaksine për të shpëtuar një jetë, ndërsa kjo shifër arrinte deri në 100,000 doza për personat nën 30 vjeç.

Analiza vë në dukje se personat mbi 70 vjeç përbënin gati 70% të jetëve të shpëtuara, ndërsa 20% i përkiste grupmoshës 60–70 vjeç. Vetëm një pjesë shumë e vogël – më pak se 1% – i përkiste grupmoshave më të reja.

Megjithëse autorët theksojnë se vaksinat kishin një përfitim të konsiderueshëm në uljen e vdekshmërisë, ata paralajmërojnë se ky efekt ishte kryesisht i kufizuar tek popullatat në rrezik të lartë, pra të moshuarit dhe personat me sëmundje të tjera shoqëruese.

Ndërkohë, shqetësimet për efektet anësore të mundshme, sidomos tek të rinjtë, po rriten. Një studim nga Universiteti Yale identifikoi një sindromë të re, të quajtur “sindroma pas vaksinimit”, e lidhur me injeksionet me ARNi (Pfizer, Moderna). Kjo gjendje përshkruhet me simptoma si mjegullim të trurit, marramendje, zhurmë në vesh (tinitus) dhe intolerancë ndaj aktivitetit fizik.

Që prej vitit 2021, janë administruar më shumë se 23 miliardë doza vaksinash në mbarë botën. Ndërkohë, debatet për raportin ndërmjet përfitimeve dhe rreziqeve, sidomos për grupmoshat më të reja, pritet të vazhdojnë edhe më tej, ndërsa kërkimet shkencore sjellin të dhëna të reja.