TIRANË- Shqipëria nuk pritet të kalojë në skemën e subvencioneve direkte për litër prodhim. Skema kombëtare e subvencioneve direkte, përfshirë edhe atje, duke nisur nga viti i ardhshëm do të sipas ministrave të Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural Anila Denaj.

Në intervistën për podcast-in “Monitor Business Plus” zonë Denaj nënvizoi se për ndryshimin e tyre do të ndiqet modeli i skemës së BE-së, ku ajo e subvencionit lekë për litër nuk është pjesë e direktivës së Bashkimit Evropian.

“Të gjithë janë gati për këtë ndryshim duke filluar nga viti, sepse të gjithë elementët janë marrë një grup për skemën e vitit, si për të marrë lekët për të marrë vendimin e kostos, do t’i bëjë ashtu siç kërkon direktiva e Bashkimit Evropian. vjen Skema për litër nuk është pjesë e drejtpërdrejtë.

Ndër të tjera zonja Denaj tha se investimet në bujqësi përfshijnë sektorët e mekanizmit bujqësor, agroindust përpunuese dhe agroturizmit do të vijojnë të mbështesin edhe për 5 vitet e reja me fonde që do të kenë në vlerën e 500 mln eurove.

Fondet që do të mbështesin edhe të 1 mijë investime të tjera në bujqësi nga sipërmarrësit sipas Denajt do të disbursohen si të mëdha me vlerën 50% financimi për projektin dhe me kredinë e saj.

“Parashikojmë shumë mijë investime të reja nga sipërmarrësit që bëjnë të reja për 500 mln euro për 5 vitet e tyre të reja.

Një nga programet me kredi të buta u miratua në fillim të vitit. Ku për herë të parë norma e interesit për bujqësinë e gërshetuar me garancinë sovrane shkon në 2%, pra norma e ulët e interesit që nuk është gjetur.

Në këto 1 mijë investime që parashikojmë në 5 vitet e prioriteteve të tyre do të jenë 5 sektorë.

Është ndërtimi i sektorit të serave, sepse serat në 5 vitet e fundit janë dyfishuar në prodhim dhe çuan në prodhimin e fundit. Sot 2,100 ha sera, duhen të jenë edhe 1 ha sera për të plotësuar një mijë e qartë janë. Investimet në këtë sektor mund të kryhen nëpërmjet dhënies së grandeve dhe kredive të buta.

Është mbarështimi i të gjithëve dhe shpendëve, të cilët rrisin mbi 100 krerë. Edhe këtu vlen dhënia e grandeve me 50% të vlerësohet financimi dhe kreditë e buta.

Është e nevojshme që të rriten edhe agroturizmet e certifikuara në mashkull. Nga 250 agroturizme që janë sot objektive janë të rriten të pakënaqur në 1 mijë”, nënvizoi zona Denaj.

Për herë të parë 2024 në skemën kombëtare të investimeve në bujqësi. Aplikimet nisën në muajin nëntor 2024. Me vlerë fondi 15 mln euro për 2 vite, për vitin e parë skema parashikon analizën e 5 mln eurove, në vlerën e madhe deri në 50% të vlerës së faturave tatimore të investimit.

"Për këtë skemë aplikimi 400 biznese, ku 305 aplikime janë për investime në mekanizimin e fermave. Kjo skemë do të jetë përsëri në muajin korrik. Pra skema e investimeve në bujqësisë do të vijojë paralelisht me skemën e subvencioneve direkte", tha Denaj për ecurinë e skemës së investimeve.

IPARD III sipas ministres së Bujqësisë pritet të çelet vitin e ardhshëm.

“Do të. 9 masa me këtë program Por kjo nuk e pengon qeverinë që të vijojë me masat e tjera buxhetore në të bujqësisë.

Po ashtu jemi duke punuar për ngritjen e sistemeve në Agjencinë Pagesave sipas kushteve BE-së, që skemën e investimeve dhe subvencioneve të përgjithshme për automike. Ku do të sistemet që do të menaxhojnë elementët e rrezikut, të lidhur me elementët burokratike apo jo burokratike”.

Ministrja Denaj tha se ka një ligj tjetër të miratuar për paketën e maleve të qeverisë do të mbështesë emigrantët apo rezidentët e interesuar për kryerjen e investimeve, duke u mbështetur nga taksat për 10 vite.

“Paketa e Maleve” është një iniciativë e kryeministrit Edi Rama, mbas shumë ankesave, çështjet që kanë lidhje me jetën në disa zona ku paraardhësit e emigrantëve në telefonin tuaj, por jo vetëm kanë mbetur si shumë të tjera, ndoshta shtëpi, ndërtesa. Aty asnjëri nuk ka ndërhyrë prona e tjetrit, sepse si ligji nr. 7501 nuk është aplikuar. Në këto kur edhe siguritë mes kufitarëve është e qartë, por procesi i legalizimit nuk ka ndodhur, atëherë përfshihet pushteti dhe instrumenti në bazë të ligjit të “Pakës së Maleve” që me 1 euro e jep në pronësi të trashëgimtarit. 500 subjektet e para që do të investojnë me Paketën e Maleve do të bëjnë të njëjtën gjë 10 vite nga taksat me qëllimin e nxitjes së tyre janë ato zonave dhe punësimit”.

Rënia e peshës së bujqësisë e ndikuar nga fragmatizimi

Në vitin 2024 sipas të dhënave të INSTAT, bujqësia zuri 15,4% të Prodhimit të Brendshëm Bruto nga 16,2% që zinte në vitin 2023.

Rënia ndër vite të peshës së bujqësisë në PBB, sipas ministrave të Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural Anila Denaj është e ndikuar nga fragmatizimi i sektorit, kontribuon në investime për ekonominë e shkallës.

“Bubësia kontribuon me pjesën më të madhe të prodhimit në Brendshëm Bruto, dhe kjo është ajo që është e panjohur nga 2-të që janë tradicionalisht, ka zbritur, trend nuk është vetëm në Shqipëri. për një arsye mjaft të rëndësishme, pasi më tepër se 33% e popullsisë së zonave rurale është bërë në bujqësi, krijimi i nevojës për adresimin e punësimit, sidomos të grave.

në vitet e fundit ka një zhvillim të madh në ekonominë e saj. Një nga problemet kryesore të bujqësisë në vend është fragmatizimi i lartë.

Po ju jap dy specifik. Mesatarisht e fermave bujqësore është 1 ha dhe 36% e fermave blegtorale janë me 1 deri në 5 lopë. Kjo nuk quhet ekonomi shkalle. Duke qenë një ekonomi e vogël nuk krijon si kushtet për sigurinë e ushqimit, si nevojë për të zbatuar teknologjinë që do të bëjë koston e saj apo të konkurrueshmërisë së produkteve, për të dalë në tregun lokal dhe ndërkombëtar.

Por falë shumë investimeve dhe aktiviteteve të bëra vitet e fundit me grande financimi dhe kredi të buta, ekonomia e shkallës është rritur krahasuar me vitet e mëparshme.

Në 10 vitet e fundit janë gati 1 mijë investime, ku pjesa më e madhe e tyre është në ngritjen e 400 pikave të grumbullimit dhe përpunimit apo 120 agroturizme.

Në themel të një ekonomie me problemet e fragmatizimit, të ngrihet e pikave të grumbullimit, përpunimit dhe agroturizmit, pasi ekonomia e vogël funksionon në zinxhirin e ekonomisë qendrore, dhe bashkë ndryshojnë në mënyrë konsistente drejt tregjeve. Ky është zinxhiri i vlerës dhe bashkimi i aktorëve duhet të jetë themeli i politikave dhe shërbimeve të fermerëve në vend.

Por nga ana tjetër nuk mund të mohojmë që këto 400 pika janë grumbulluar dhe përpunuar kanë realizuar gjysmën e një milion euro eksporte në fondin e vitit të kaluar. Kjo nuk do të arrijë të investojë në tregje elitare”./ MONITOR