Transmetuar më 12-05-2024, 17:00

Studiuesit vëzhgojnë dhe nxjerrin në pah dallimet midis njerëzve të moshuar të shëndetshëm dhe të moshuarve me dëmtim të lehtë njohës, në mënyrën se si ata qëndrojnë dhe ecin

Si lidhen aftësitë tona motorike me sëmundjen e Alzheimerit? Në një studim të botuar së fundmi në Journal of Alzheimer’s Disease Reports, studiuesit nga Florida Atlantic University në Shtetet e Bashkuara kërkuan të gjejnë dallime midis të moshuarve të shëndetshëm dhe të moshuarve me dëmtim të lehtë njohës në mënyrën se si ata qëndrojnë dhe ecin.

Analiza e ecjes e sipërpërmendur u krye në gjithsej 55 perso a, 25 prej të cilëve u diagnostikuan me dëmtim të lehtë kognitiv.

Pse analiza e ecjes

Autorja e studimit, Dr. Benaz Ghorani, tha se analiza e ecjes mund të plotësojë vlerësimet për të zbuluar dhe monitoruar rënien njohëse duke ofruar një masë objektive, joinvazive të aftësive motorike të një personi që shpesh preken herët në kushte të tilla.

“Vlerësimet kognitive zakonisht fokusohen në aspekte të ndryshme të funksionit njohës, si kujtesa, vëmendja dhe aftësitë për zgjidhjen e problemeve, të cilat janë të rëndësishme në diagnostikimin e dëmtimit kognitiv dhe sëmundjes së Alzheimerit”, tha Dr. Gorani.

“Megjithatë, mund të mos jetë e mundur që ata të kapin të gjitha shenjat e hershme të rënies njohëse për shkak të faktorëve të tillë si ankthi i testit ose gjendja e individit në kohën e vlerësimit. Analiza e ecjes, nga ana tjetër, është një dritare në shëndetin neurologjik të një personi dhe mund të kapë më me besueshmëri ndryshimet në ekuilibër dhe koordinim", – shpjegoi ai.

“Këto ndryshime mund t’i paraprijnë simptomave njohëse, duke siguruar kështu një tregues të hershëm të rënies njohëse.

Kombinimi i kësaj analize me vlerësimet konjitive tradicionale ofron një kuptim më të plotë të shëndetit konjitiv dhe fizik të një personi, duke lejuar zbulimin e hershëm të rënies njohëse, monitorimin e përparimit të tij dhe vlerësimin e efektivitetit të ndërhyrjeve.

Është, me pak fjalë, një qasje holistike që rrit aftësinë për të identifikuar individët në rrezik dhe për të zhvilluar plane të personalizuara të kujdesit që synojnë përmirësimin e cilësisë së jetës së pacientëve dhe familjeve të tyre”, përfundoi ai.

Studimi

Për qëllimet e studimit, të gjithë pjesëmarrësve iu kërkua të ecnin në një rrugë të drejtë dhe një me kthesa.

“Ecja në vijë të drejtë është një lëvizje relativisht e thjeshtë, e përsëritur pa lundrim kompleks hapësinor”, ​​shpjegoi Dr. Gorani.

“Është një aktivitet ritmik që mbështetet shumë në modelet e vendosura motorike dhe kërkon më pak përpjekje njohëse. Por e gjitha kjo ka një nivel më të lartë kompleksiteti për shkak të nevojës për të rregulluar vazhdimisht ekuilibrin, drejtimin dhe shpejtësinë,” vazhdoi ai.

Studiuesit përdorën një kamerë të veçantë për të zbuluar dhe gjurmuar 25 nyje të trupit gjatë lëvizjes dhe vlerësuan gjithsej 50 indekse të ecjes.

Ekipi hulumtues zbuloi se njerëzit me dëmtime të lehta njohëse treguan ndryshime karakteristike në modelet e tyre të ecjes në krahasim me njerëzit e shëndetshëm.

Në mënyrë të veçantë, gjatë ecjes në qoshe, këto subjekte prireshin të kishin një gjatësi mesatare më të shkurtër të hapit dhe shpejtësi të reduktuar në ecje.

Kjo sugjeron që ecja në një kthesë ishte më e vështirë për ta, me gjasë për shkak të rritjes së kërkesës për ekuilibër dhe koordinim.

Përveç kësaj, studiuesit vunë re se pjesëmarrësit me dëmtim të lehtë njohës kaluan më shumë kohë me të dyja këmbët në tokë gjatë ecjes. Kjo, sipas shkencëtarëve, tregon nevojën për një stabilitet më të madh, duke reflektuar vështirësitë e mundshme në ruajtjen e ekuilibrit.

Ata gjithashtu vëzhguan modele më pak të qëndrueshme të ecjes, duke sugjeruar sfida në kryerjen e funksioneve komplekse motorike.

"Zbulimi i hershëm i rënies njohëse është çelësi"

Dr. Gorani shpjegoi rëndësinë e zhvillimit të mënyrave të reja për të zbuluar rënien njohëse:

"Metodat ekzistuese diagnostikuese për rënien njohëse shpesh përfshijnë procedura invazive, janë të shtrenjta dhe mund të mos zbulojnë në mënyrë adekuate fazat e hershme të rënies njohëse. Këto kufizime paraqesin sfida për fillimin e hershëm të ndërhyrjeve që mund të ngadalësojnë përparimin e sëmundjes dhe të përmirësojnë cilësinë e jetës së individëve të prekur.

Zbulimi i hershëm është thelbësor sepse hap derën për ndërhyrje që mund të vonojnë ose të zvogëlojnë përparimin drejt dëmtimit më të rëndë njohës. Për më tepër, zbulimi i hershëm mund të ndikojë ndjeshëm në mirëqenien emocionale të pacientëve dhe familjeve të tyre, duke lejuar një menaxhim më të mirë të gjendjes si dhe përgatitje më të mirë për ndryshimet që ajo sjell.”

Gjithnjë e më shumë mjete diagnostikuese

Rreth 20% e popullsisë së botës ka dëmtim të lehtë kognitiv. Këta njerëz janë në rrezik të shtuar të zhvillimit të sëmundjes së Alzheimerit ose llojeve të tjera të demencës.

Studiuesit vlerësojnë se 10%-15% e njerëzve me dëmtim të lehtë njohës zhvillojnë demencë. Për këtë arsye, ata po punojnë pa u lodhur për të zbuluar mënyra të reja diagnostikimi pasi ndërhyrja e hershme mund të ndihmojë në menaxhimin e simptomave dhe ngadalësimin e përparimit të saj.

Pas rishikimit të këtij studimi, Dr. Clifford Segill, një neurolog në Kaliforni, tha se ishte i befasuar që hulumtimi përdori shqetësimin e ecjes si një mjet diagnostikues për një çrregullim të humbjes së kujtesës sesa një mjet diagnostikues për një çrregullim lëvizjeje siç është sëmundja e Parkinsonit.

Shkencëtarë të tjerë raportuan se ky është një zhvillim shumë interesant në zhvillimin e vlerësimeve funksionale që marrin parasysh si lëvizshmërinë fizike ashtu edhe aftësitë njohëse.

“Dementia lidhet me ndryshimet njohëse, por ne duhet të lëvizim më shumë drejt një kuptimi holistik që përfshin ndryshime fizike, shqisore dhe në humor dhe sjellje. Prandaj, vlerësimi i ecjes është një shtesë e shkëlqyer e një vlerësimi të detajuar neuropsikologjik”, thanë shkencëtarët.

Bashkohu me kanalin e NOA WhatsApp për lajmet më të fundit direkt në celularin tënd