Format e jetës aliene ka të ngjarë të kenë evoluar për sa i përket mënyrve të tyre unike të komunikimit, kështu që si mund të komunikojë njerëzimi me ta nëse do të ketë kontakte?

"Ne e dimë se ku të shikojmë. Ne dimë si të shikojmë." Kështu tha në vitin 2015, shkencëtarja kryesore e NASA-s, Ellen Stofan, kur parashikoi se mund të gjejmë jetë aliene brenda 10 viteve të ardhshme.

Sot, vetëm dy vjet nga fundi i datës së parashikuar, studiuesit besojnë se mund të jenë shumë afër gjetjes së provave se jeta jashtëtokësore mund të ekzistojë në planetë të largët. Por ndërsa nuk ka ende prova përfundimtare, disa shkencëtarë besojnë se është diçka për të cilën duhet të përgatitemi, raporton BBC.

Pra, çka nëse zbulojmë jetën në një planet tjetër? Dhe nëse rezulton se është inteligjente, si mund të komunikojmë me fqinjët tanë kozmikë?

Shkencëtarët tashmë kanë filluar të pyesin se si mund të jetë gjuha e huaj dhe nëse speciet tona mund të shpresojnë ndonjëherë të kuptojnë njëri-tjetrin.

Njerëzit kanë një histori të gjatë të kapërcimit të barrierave gjuhësore në dukje të pamundura. Studiuesit që deshifrojnë shkrimet dhe gjuhët e lashta përdorin zakonet e përbashkëta njerëzore si pikë referimi. Për shembull, mënyra se si ne mund të rrethojmë diçka të rëndësishme me shkrim i ndihmoi studiuesit të zhbllokojnë Gurin e Rozetës, një dekret që daton në vitin 196 para Krishtit që dha një të dhënë për leximin e hieroglifeve të lashta egjiptiane. Gjuha e trupit është gjithashtu një mjet i rëndësishëm kur pushtuesit spanjollë arritën në Amerikë, për shembull, ata përdorën shenjat dhe gjestet e duarve për të komunikuar me njerëzit indigjenë që takuan. Rezultati tragjik, i përgjakshëm i atyre takimeve, ndoshta nuk duhet të shërbejë si shembull se si kjo mund të bëhet me sukses.

Njerëzit, megjithatë, janë një specie që ka evoluar për të komunikuar me njëri-tjetrin. Qeniet jashtëtokësore mund të mendojnë dhe të sillen në një mënyrë krejtësisht të ndryshme nga ne. Struktura e tyre shoqërore, nëse kanë një të tillë, mund të jetë krejtësisht e panjohshme apo edhe e pakuptueshme. Pra, si mund ta hamendësojmë atë që ata mund të përpiqen të thonë?

Nëse do të dëgjonit Tokën nga hapësira e jashtme, do të dëgjonit rreth 7100 gjuhë njerëzore. Por planeti ynë është i banuar nga krijesa të tjera përveç njerëzve. A mund të na mësojë ndonjë gjë në lidhje me komunikimin jashtëtokësor mënyrat se si komunikojnë kafshët me njëra-tjetrën?

Arik Kershenbaum, një ekolog i sjelljes në Universitetin e Kembrixhit, MB, beson se sfidat evolucionare janë vërtet universale dhe se forcat evolucionare që formojnë jetën në Tokë do të prodhojnë shumë karakteristika të ngjashme në jetën jashtëtokësore. Nëse ai ka të drejtë, kjo do të thotë se jeta dhe gjuha në të gjithë kozmosin mund të ndajnë disa veçori.

Si mund të jetë gjuha aliene.

Në vitin 2022, Roberts ndihmoi në themelimin e Institutit të Ekzo-Gjuhës së Kembrixhit (CIEL), me synimin për të shqyrtuar se si mund të komunikojmë me ekzo-qenie inteligjente dhe sa e ndryshme mund të jetë gjuha dhe inteligjenca e huaj nga tonat.

"Mendimi im personal është se, në thelbin e saj, gjuha duhet të jetë mjaft e ngjashme me tonën në kuptimin që natyra e saj formale matematikore do të ishte e ngjashme me gjuhën njerëzore," thotë Roberts shkruan BBC. "Por në të njëjtën kohë ata nuk do të kishin domosdoshmërisht diçka si fjalimi."

Edhe gjuha njerëzore, shpjegon Roberts, përfshin shumë më tepër sesa thjesht të folur, ne komunikojmë përmes shkrimit, lëvizjeve të trupit, daulleve, bilbilave dhe më shumë.

"Ajo që është me të vërtetë e jashtëzakonshme për gjuhën njerëzore është se në çfarëdo forme që mbartet, ajo ka në thelb të njëjtat veti," thotë ai. "Është interesante të pyesësh: ne kemi një ide të mirë se si duken gramatikat njerëzore, pra si mund të duken gramatikat e huaja?"

Ekso-qeniet inteligjente, thotë Roberts, mund të zhvillojnë gjuhën e tyre në mënyra që ne ende nuk mund t’i imagjinojmë, "përmes feromoneve, fushave magnetike – kush e di se çfarë? Por nëse do të mund ta deshifronim atë gjuhë, do ta gjenim se është shumë e ngjashme me gjuha njerëzore”.

Edhe nëse do të merrnim një sinjal nga hapësira e jashtme, nëse do ta njihnim atë si një mesazh në radhë të parë është e diskutueshme.

"Për një kohë njerëzit mendonin se do të kishte rregullsi të caktuara në një sinjal që do ta bënte të qartë se nuk ishte e natyrshme," thotë Roberts. "Por disa trupa qiellorë lëshojnë sinjale shumë të rregullta, të tilla si kuazarët. Ne do të na duheshin prova se kishte një lloj qëllimi pas sinjalit."