ARTIKULLI I PROTOTHEMA:

Në një sfidë ekstreme, në prag të vizitës së kryeministrit grek në rajonet minoritare të Shqipërisë, presidenti shqiptar i Shqipërisë, Bajram Begaj, ka vijuar sot gjatë vizitës së tij në komunën minoritare të Finiqit. Sipas programit origjinal të vizitës, Begaj fillimisht do të vizitonte Bashkinë e Finiqit, ku do të pritej zyrtarisht nga kryebashkiaku Kristo Kiço. Mirëpo autokolona nuk u ndal në bashki, pasi mësohet se presidenti shqiptar është shqetësuar nga flamuri grek që është i vendosur në oborr, pranë flamujve të Shqipërisë dhe BE-së.

Duhet theksuar se bashkia e Finiqit njihet zyrtarisht si “minoritet” nga autoritetet shqiptare, me të drejtën e mërgimtarëve të ekspozojnë lirisht simbolet e tyre kombëtare, të përdorin gjuhën greke në administratë, etj. Provokimet vazhduan në sheshin qendror të fshatit minoritar Aliko, ku ndodhet monumenti i mërgimtarëve "Massios, Raftis, Kotsis dhe Mitros", të cilët u vranë gjakftohtë nga ushtarët shqiptarë në dhjetor 1990 kur tentuan të arratiseshin në Greqi. Me Dekret Presidencial të vitit 1994, Shqipëria i quajti katër të rinjtë "Dëshmorët e Demokracisë". Megjithatë, sakrifica e tyre, kujtimi dhe prejardhja e tyre kombëtare nuk u respektuan nga presidenti shqiptar, shoqëruesit e të cilit kërkuan nga Policia që pranë monumentit të mos kishte flamur grek.

Ky veprim ka zemëruar banorët dhe nxënësit e shkollës, të cilët më herët u mblodhën në sheshin e fshatit për të pritur Presidentin e Shqipërisë, i cili u largua duke protestuar se ishte fyer. Pas këtij zhvillimi, kryebashkiaku anuloi ceremoninë dhe nuk pati asnjë vendosje kurore nga Begaj në monumentin e 4 dëshmorëve.

Siç komentojnë zyrtarë të minoritetit grek, presidenti shqiptar duket se nuk e di se në bashkitë e minoriteteve- bazuar në ligjin për minoritetet – flamuri grek duhet të valojë jashtë ndërtesave publike. Ata theksojnë se Begaj “duhet të funksionojë si faktor institucional unifikues dhe jo si një ish-ushtarak me logjikë nacionaliste”. Ngjarja është komentuar nga ish-presidenti i Omonias, Leonidas Pappas, i cili pas aksionit provokues të presidentit shqiptar, nuk pranoi të ulet në drekën e BegaJt me “intelektualë” – sipas njoftimit – të minoritetit grek.

"Refuzova të marr pjesë sepse sjellja e tij më duket fyese ndaj komunitetit më ligjvënës të këtij vendi,"-tha ai.

Enturazhi presidencial, e anashkaloi vizitën në bashki, pa dhënë asnjë shpjegim zyrtar, por siç na u tha, Presidenti kërkoi që të hiqet flamuri grek që shfaqet gjithmonë në godinën e bashkisë së bashku me atë shqiptar. Banorët e fshatit Alikos dhe nxënësit e shkollës me kostume tradicionale ishin mbledhur në shesh për të pritur Presidentin. Në një moment, u hoq flamuri shqiptar dhe ai grek nga monumenti. Siç pritej, kjo shkaktoi bujë te të pranishmit. Prindërit i morën fëmijët duke refuzuar të nderojnë një president që nuk respekton simbolet tona të njohura nga vetë shteti shqiptar.

Në klimën e egër politike të Shqipërisë, Minoriteti Kombëtar Grek ishte dhe mbetet një model legjitimiteti. Megjithatë, nuk toleron fyerjen e simboleve të veta dhe vlerave të fituara siç i cakton ushtetuta e vendit, Konventa e Këshillit të Evropës dhe Konventa të tjera Ndërkombëtare.