Transmetuar më 30-10-2019, 09:42

Buburrecat evoluojnë me shpejtësi për të mbijetuar nga insektet më vdekjeprurëse, dhe në një gjeneratë rezistenca e tyre mund të rritet katër deri në gjashtë herë. Me fjalë të thjeshta, këto insekte mund të bëhen gati e pamundur të eliminohen vetëm nga shtëpitë me pesticide.

Ky është një problem që nuk duhet të nënvlerësohet pasi që kacabarët dihet se mbajnë patogjenë të rrezikshëm në të njëjtën mënyrë si Escherichia coli dhe salmonella, dhe ato mund të katalizojnë fillimin e astmës dhe alergjive për shkak të substancave që prodhojnë dhe lëshohen në mjedis. Sidomos te të vegjlit.

Kjo përshtatje e pabesueshme e buburrecit u përcaktua nga një ekip studimor amerikan i përbërë nga katër shkencëtarë nga Departamenti i Entomologjisë i Universitetit Purdue. Studiuesit, të koordinuar nga profesori Michael E. Scharf i Universitetit të West Lafayette, u përqëndruan në një specie të vogël të përhapur Blattella germanica, e njohur edhe me emrat e zakonshëm furrtare dhe ngrënës të kuzhinës.

E gjatë deri në 1.6 centimetra, kjo specie me ngjyrë të kuqërremtë është shumë pjellore dhe një femër pjellore mund t’i japë jetë me qindra të vegjël në një periudhë relativisht të shkurtër kohore, duke infektuar mjediset njerëzore në të cilat ajo mbijeton.

Për të përcaktuar rezistencën e specieve Scharf dhe kolegët kryen teste me pesticide (zgjatën 6 muaj) në shtëpitë e Illinois dhe Indiana, dy shtete të Shteteve të Bashkuara. Ata përdorën tre insekticidet abamectin, acidin borik dhe tiamethoxam dhe i përdorën vetëm ose në kombinim me njëri-tjetrin (dyfish ose trefish).

Në fund të sondazhit ata vëzhguan se përdorimi i pesticideve të vetme ose të dyfishtë nuk zvogëloi në asnjë mënyrë popullsinë e buburrecave, por përkundrazi u rrit ndjeshëm. Edhe trajtimi i trefishtë nuk ishte i suksesshëm, megjithëse popullsia mbeti e qëndrueshme në numër.

Si një provë përfundimtare ata kryen teste në laborator me buburrecat dhe pesticide, duke treguar se insektet në një gjeneratë të vetme ishin në gjendje të rritnin rezistencën e tyre ndaj kimikateve nga katër në gjashtë herë, duke transferuar "fuqinë" tek pasardhja e tyre. Disa kanë zhvilluar gjithashtu të ashtuquajturin rezistencë kryq, tolerancë ndaj një substance toksike pasi janë ekspozuar ndaj një të ngjashme.

"Ne nuk e kishim idenw se diçka e tillë mund të ndodhte kaq shpejt. Buburrecat që zhvillojnë rezistencë ndaj klasave të shumta të insekticideve në një kohë e bëjnë kontrollin e këtyre dëmtuesve pothuajse të pamundur vetëm me kimikate, "tha profesori Scharf.

Në dritën e këtyre rezultateve, shkencëtarët sugjerojnë përdorimin e metodave të shumta në të njëjtën kohë për të eliminuar buburrecat, duke kombinuar trajtime kimike me kurthe, më shumë pastrim shtëpish dhe përdorim të fshesave me korrent. Detajet e hulumtimit u botuan në Raportet Shkencore./b.l/noa.al/