Në foto: Kokore

SPANJË- Një analizë e re e thesareve antike të gjetura në Spanjë ka zbuluar se disa nga artefaktet janë bërë me ‘metale të huaja alienësh’ 3000 vjet më parë. Shkencëtarët kryen një analizë të re të thesarit të Villenës, një grumbull me 59 objekte të veshura me ar të gjetura në vitin 1963, duke gjetur dy objekte me hekur meteorik. Hekuri meteorik është një mbetje e diskut protoplanetar të universit të hershëm që gjendet në meteoritët e bërë nga hekuri dhe nikeli.

Një kapak dhe byzylyk i veshur me ar përmbante materialin jashtëtokësor nga një meteor që u përplas në Tokë një milion vjet më parë, sipas vlerësimeve të ekipit. Studimi shpjegoi se hekuri i meteorit gjendet në disa lloje të meteoritëve gurorë, të përbërë kryesisht nga silikate – një kripë e bërë nga silikoni dhe oksigjeni.

“Meqenëse ato vijnë nga hapësira e jashtme, përbëhen nga një aliazh hekur-nikel me një përbërje të ndryshueshme nikelit më të madhe se pesë përqind të peshës”, shkruajnë studiuesit. "Ato përmbajnë gjithashtu elementë të tjerë kimikë të vegjël dhe gjurmë, ku kobalti është një nga më domethënësit."

Përdorimi i meteoritëve të rënë për të modernizuar objektet ishte një praktikë e zakonshme mijëra vjet më parë, pasi një objekt i ngjashëm u gjet në varrin e ‘Tutankhamun’. Thesari i Villenës u zbulua në Gadishullin Iberik, duke zbuluar një vështrim se kur kaluan njerëzit nga guri në bronz. Megjithatë, kokorja ka të ngjarë t’i përkiste një komuniteti të tërë dhe jo një familjeje të vetme mbretërore.

Rreth 90 për qind e koleksionit është bërë me ar 23,5 karat dhe përfshin njëmbëdhjetë tasa, tre shishe dhe 28 byzylykë. Artefaktet u zbuluan nga arkeologu José Maria Soler në dhjetor 1963, ndërsa ai dhe ekipi i tij po gërmonin në një shtrat të thatë lumi të quajtur "Rambla del Panadero". Thesaret që atëherë janë vendosur në Muzeun e Arkeologjisë të qytetit. Ekipi i shkencëtarëve spanjollë dhe të Arabisë Saudite mati molekulat në secilën prej pjesëve, duke i lejuar ata të kërkonin gjurmë të lidhjes hekur-nikel.

Byzylyk

Studiuesit gjetën një kapak dhe byzylyk që përmbante hekur meteorik – i pari përbëhej nga 5.5 përqind të materialit dhe i dyti vetëm 2.8 përqind. Në vitin 2016, studiuesit në Muzeun Egjiptian në Kajro, Politeknikun e Milanos dhe Universitetin e Pizës njoftuan një shpatë, të dekoruar në mënyrë të ndërlikuar dhe të mbështjellë brenda një këllëfi të artë, me një teh të bërë nga hekuri nga një meteorit.

Shpata konsiderohet të jetë një nga sendet më të shquara që është nxjerrë nga varri i Tutankhamun për shkak të punimeve të shkëlqyera metalike. Ai u gjet brenda sarkofagut të faraonit të ri. Doreza ka një dorezë ari të ngulitur imët me një kristal, ndërsa këllëfi ishte i zbukuruar me një motiv lulesh, modele pupla dhe kokë çakalli.