Një hulumtim i koordinuar nga Universiteti i Pizës në Itali ka treguar se çfarë ndodh në trupin tonë gjatë agjërimit. Ai hap një kufi të ri për trajtimin e çrregullimeve neurozhvillimore ose neuropsikiatrike

Kohët e fundit, të flasësh për agjërimin është diçka që në njëfarë kuptimi është shumë në modë.

Po shtohen dietat që shfrytëzojnë mungesën e ushqimit për orë të tëra, si agjërimi me ndërprerje, si një mënyrë për të humbur peshë shpejt.

Duke supozuar se çdo lloj diete duhet të ndiqet nën mbikëqyrje të rreptë mjekësore, është kryer një studim i koordinuar nga Paola Tognini, studiuese në Departamentin e Kërkimeve të Universitetit të Pizës (Njësia e Fiziologjisë).

Studimi është botuar në revistën e Springer-Nature Cellular dhe Molecular Life Sciences, raporton noa.al.

Shkencëtarët demonstruan se si mungesa e ushqimit shkakton ndryshime në shprehjen e gjeneve të korteksit cerebral në trupin tonë, duke ndikuar veçanërisht në orën biologjike.

Studiuesit kanë demonstruar se si beta-hidroksibutirati, një trup keton i prodhuar nga trupi ynë gjatë kushteve të agjërimit, ka aftësinë të ndryshojë kromatinën – një masë indi gjenetik i përbërë nga ADN – dhe proteinën.

Këto kondensohen për të formuar kromozome në të gjithë departamentin qelizor eukariotik, i cili është gjendet brenda bërthamës së qelizave tona.

"Mungesa e ushqimit përfaqëson një stimul stresues për trupin tonë, i cili duhet t’i përgjigjet kërkesave energjetike të një numri të madh indesh”, shpjegon Dr. Tognini.

Glukoza nuk është më e mjaftueshme dhe trupi ynë fillon të prodhojë trupa ketone si një burim alternativ energjie.

Beta-hidroksibutirati është trupi kryesor keton që arrin në tru gjatë periudhave të agjërimit.

Në të kaluarën mendohej se truri përdorte beta-hidroksibutirat vetëm si një substrat për të prodhuar energji, por nuk është kështu.

Në bashkëpunim me laboratorët metabolomikë të Dr. Amalia Gastaldelli dhe laboratorët e proteomikës së Dr. Silvia Rocchiccioli të Cnr-Ifc, u përdorën teknika të spektrometrisë së masës me rezolucion të lartë, për të matur përqendrimet e beta-hidroksibutiratit në mëlçi (ku prodhohet kryesisht), në plazmë (ku çlirohet) dhe në tru, duke zbuluar se qelizat e trurit përdorin gjithashtu beta-hidroksibutirat si dhurues kimik.

Kështu shkaktohen ndryshime në strukturën e proteinave, në veçanti të proteinave që gjenden në bërthamën e qelizës dhe që janë në kontakt me ADN-në (e ashtuquajtura kromatinë).

"Si rezultat, ne zbuluam ndryshime dramatike në shprehjen e gjeneve të trurit,” shpjegon dr. Tognini.

Ndryshimet e mëdha ndodhin për sa i përket orës cirkadiane, e cila përfaqëson një sistem për rregullimin e proceseve biologjike në sinkron me alternimin e ditës dhe natës përgjatë 24 orëve.

"Eksperimentet tona treguan se jo vetëm nivelet e gjeneve të orës u ndryshuan, por edhe aktiviteti lokomotor pëson ndryshime. Gjithashtu është verifikuar që këto variacione të ritmit cirkadian ruhen edhe pas rifutjes së ushqimit, duke sugjeruar ekzistencën e një gjurme memorie në qarqet e përfshira në kontrollin e këtyre ritmeve”, shton Sara Cornuti, doktorante në Scuola Normale Superiore dhe autore e parë e artikullit.

Prandaj, ky hulumtim i ri, duke demonstruar se si agjërimi është një rregullator i fuqishëm i niveleve të shprehjes së gjeneve në sistemin nervor qendror, hap kufij të rinj për përdorimin e të ushqyerit si strategji alternative ose ndihmëse për trajtimin e çrregullimeve neuro-zhvillimore ose neuropsikiatrike. /noa.al