Transmetuar më 23-11-2020, 17:56
Më 12 dhjetor 2019, një rast i pneumonisë me atiologji të panjohur u zbulua në Kinë. Më 31 dhjetor 2019, shpërthimi i kësaj sëmundjeje të re u raportua për herë të parë në Organizatën Botërore të Shëndetësisë (OBSH, 2020a). Koronavirusi i ri është quajtur kështu 'sindromi i rëndë akut i frymëmarrjes koronavirus 2' (SARS-CoV-2), ndërsa sëmundja e koronavirusit e lidhur me të tani referohet si Sëmundja e Koronavirusit 2019 (COVID-19) (OBSH, 2020b). Më 11 Mars 2020, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) e konsideroi sëmundjen një pandemi. Drejtori i Përgjithshëm i OBSH-së shpjegoi se ai ishte "thellësisht i shqetësuar si nga nivelet alarmante të përhapjes dhe ashpërsisë, ashtu edhe nga nivelet alarmante të mosveprimit". (OBSH, 2020c). Virusi u konfirmua të ketë arritur në Shqipëri në 8 Mars 2020 (OBSH, 2020d) dhe në Kosovë në 13 Mars 2020 (Ministria e Shëndetësisë, 2020). Virusi, i njohur për aftësinë e tij shumë të shpejtë të përhapjes, i detyroi qeveritë të marrin masa drastike për ta përandaluar atë. Masat e bllokimit u vendosën dhe jeta e vajzave dhe djemve, familjeve dhe komuniteteve në Shqipëri dhe Kosovë ndryshoi në mënyrë drastike kur sistemet shëndetësore u bashkuan, kufijtë u mbyllën dhe shkollat ​​dhe bizneset bënë të njëjtën gjë, prej presionit të krizës së COVID 19. Familjet me fëmijë u goditën më shumë në kriza të tilla. Për shkak të vuajtjeve pandemike të atyre që jetojnë në kontekste të brishta tashmë përballen me vështirësi nga ankthi ekonomik, konflikti, paqëndrueshmëria ose katastrofa natyrore dhe padrejtësitë e mëdha është rritur më tej. Në Shqipëri normat e papunësisë pritet të rriten sërish. Kushtet e këqija të tregut të punës mund të përkeqësohen, duke pasur parasysh që një pjesë e dukshme e fuqisë punëtore jeton jashtë vendit. Fëmijët në Shqipëri janë në një situatë të veçantë pasi ata përjetuan mbylljen e shkollës së 2-të në këtë vit akademik. Shkollat ​​u mbyllën gjithashtu edhe pas tërmetit që goditi qarket kryesore të vendit në nëntor 2019 (MARS, 2020). Ministria e Arsimit, Rinisë dhe Sporteve ka deklaruar së fundmi se rreth 10,000 fëmijë në Shqipëri kanë humbur arsimin (Save the Children, 2020). Kosova ka një nga nivelet më të larta të varfërisë në Evropën Juglindore, me 20.7% të varfërisë së fëmijëve. Ndikimet e COVID-19 në varfëri ka të ngjarë të jenë të konsiderueshme, pasi aktiviteti ekonomik në Kosovë është bllokuar dhe dërgesat e parave kanë rënë. Një numër i konsiderueshëm i njerëzve ka të ngjarë të humbasin vendet e tyre të punës, veçanërisht ata me kontrata me afat të caktuar, punëtorë sezonalë dhe ata që punojnë në ekonominë informale (Save the Children, 2020). World Vision në Shqipëri dhe Kosovë (WVA & K) lidhur me COVID-19 anketoi shumë vajzat dhe djem shqiptarë, me qëllim t'i përfshijë ato në proceset e vendimmarrjes dhe t'i fuqizojë ata që të kontribuojnë në ndryshimin e vendimmarrjes publike. Si pjesë e këtij mandati, një konsultë me vajza dhe djem u zhvillua në Shqipëri dhe Kosovë. Në këtë konsultim u intervistuan 10 vajza dhe 10 djem dhe ndanë pikëpamjet dhe përvojat e tyre të shpërthimit të COVID-19. Për më tepër, 515 vajza dhe djem u anketuan për të kuptuar ndikimin e pandemisë në jetën e tyre. Pjesëmarrësit ndanë mënyrat në të cilat pandemia dhe masat pasuese të vendosura për të shuar përhapjen e virusit, iu kanë krijuar më tepër stres, si dhe kanë ndikuar në jetën e tyre të përditshme, arsimimin, mirëqenien e tyre psiko-sociale. Kjo i ka vendosur ato në një rrezik më më të madh të  përjetimit dhe dëshmimit të dhunës dhe abuzimit në familjet e tyre dhe në komunitetet e tyre. Sidoqoftë, vajzat dhe djemtë nuk janë viktima pasive të pandemisë dhe pasojave të saj. Në këtë konsultim pjesëmarrësit gjithashtu ndanë mënyrat në të cilat ata po përballen me ndryshimet shpesh të vështira në jetën e tyre të përditshme , duke punuar drejt kontributit për të ndaluar përhapjen e virusit, në një larmi mënyrash krijuese dhe inovative./a.m/NOA.al

Më 12 dhjetor 2019, një rast i pneumonisë me atiologji të panjohur u zbulua në Kinë. Më 31 dhjetor 2019, shpërthimi i kësaj sëmundjeje të re u raportua për herë të parë në Organizatën Botërore të Shëndetësisë (OBSH, 2020a). Koronavirusi i ri është quajtur kështu ‘sindromi i rëndë akut i frymëmarrjes koronavirus 2’ (SARS-CoV-2), ndërsa sëmundja e koronavirusit e lidhur me të tani referohet si Sëmundja e Koronavirusit 2019 (COVID-19) (OBSH, 2020b).

Më 11 Mars 2020, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) e konsideroi sëmundjen një pandemi. Drejtori i Përgjithshëm i OBSH-së shpjegoi se ai ishte "thellësisht i shqetësuar si nga nivelet alarmante të përhapjes dhe ashpërsisë, ashtu edhe nga nivelet alarmante të mosveprimit". (OBSH, 2020c).

Virusi u konfirmua të ketë arritur në Shqipëri në 8 Mars 2020 (OBSH, 2020d) dhe në Kosovë në 13 Mars 2020 (Ministria e Shëndetësisë, 2020).

Virusi, i njohur për aftësinë e tij shumë të shpejtë të përhapjes, i detyroi qeveritë të marrin masa drastike për ta përandaluar atë.

Masat e bllokimit u vendosën dhe jeta e vajzave dhe djemve, familjeve dhe komuniteteve në Shqipëri dhe Kosovë ndryshoi në mënyrë drastike kur sistemet shëndetësore u bashkuan, kufijtë u mbyllën dhe shkollat ​​dhe bizneset bënë të njëjtën gjë, prej presionit të krizës së COVID 19.

Familjet me fëmijë u goditën më shumë në kriza të tilla. Për shkak të vuajtjeve pandemike të atyre që jetojnë në kontekste të brishta tashmë përballen me vështirësi nga ankthi ekonomik, konflikti, paqëndrueshmëria ose katastrofa natyrore dhe padrejtësitë e mëdha është rritur më tej.

Në Shqipëri normat e papunësisë pritet të rriten sërish. Kushtet e këqija të tregut të punës mund të përkeqësohen, duke pasur parasysh që një pjesë e dukshme e fuqisë punëtore jeton jashtë vendit.

Fëmijët në Shqipëri janë në një situatë të veçantë pasi ata përjetuan mbylljen e shkollës së 2-të në këtë vit akademik. Shkollat ​​u mbyllën gjithashtu edhe pas tërmetit që goditi qarket kryesore të vendit në nëntor 2019 (MARS, 2020).

Ministria e Arsimit, Rinisë dhe Sporteve ka deklaruar së fundmi se rreth 10,000 fëmijë në Shqipëri kanë humbur arsimin (Save the Children, 2020).

Kosova ka një nga nivelet më të larta të varfërisë në Evropën Juglindore, me 20.7% të varfërisë së fëmijëve. Ndikimet e COVID-19 në varfëri ka të ngjarë të jenë të konsiderueshme, pasi aktiviteti ekonomik në Kosovë është bllokuar dhe dërgesat e parave kanë rënë. Një numër i konsiderueshëm i njerëzve ka të ngjarë të humbasin vendet e tyre të punës, veçanërisht ata me kontrata me afat të caktuar, punëtorë sezonalë dhe ata që punojnë në ekonominë informale (Save the Children, 2020).

World Vision në Shqipëri dhe Kosovë (WVA & K) lidhur me COVID-19 anketoi shumë vajzat dhe djem shqiptarë, me qëllim t’i përfshijë ato në proceset e vendimmarrjes dhe t’i fuqizojë ata që të kontribuojnë në ndryshimin e vendimmarrjes publike.

Si pjesë e këtij mandati, një konsultë me vajza dhe djem u zhvillua në Shqipëri dhe Kosovë. Në këtë konsultim u intervistuan 10 vajza dhe 10 djem dhe ndanë pikëpamjet dhe përvojat e tyre të shpërthimit të COVID-19.

Për më tepër, 515 vajza dhe djem u anketuan për të kuptuar ndikimin e pandemisë në jetën e tyre. Pjesëmarrësit ndanë mënyrat në të cilat pandemia dhe masat pasuese të vendosura për të shuar përhapjen e virusit, iu kanë krijuar më tepër stres, si dhe kanë ndikuar në jetën e tyre të përditshme, arsimimin, mirëqenien e tyre psiko-sociale. Kjo i ka vendosur ato në një rrezik më më të madh të  përjetimit dhe dëshmimit të dhunës dhe abuzimit në familjet e tyre dhe në komunitetet e tyre. Sidoqoftë, vajzat dhe djemtë nuk janë viktima pasive të pandemisë dhe pasojave të saj.

Në këtë konsultim pjesëmarrësit gjithashtu ndanë mënyrat në të cilat ata po përballen me ndryshimet shpesh të vështira në jetën e tyre të përditshme , duke punuar drejt kontributit për të ndaluar përhapjen e virusit, në një larmi mënyrash krijuese dhe inovative./a.m/NOA.al