Gjithsej 1,200 euro në muaj për tre vjet, pavarësisht nga të ardhurat që merrni për punë ose sa keni në bankë? Ky është eksperimenti social i të Ardhurave Themelore (Mein Grundeinkommen), një platformë gjermane në internet e krijuar nga Michael Bohmeyer, një sipërmarrës i ri 36-vjeçar.

Projekti u financua nga 141.341 donatorë privatë dhe u realizua së bashku me Institutin Gjerman për Kërkime Ekonomike, në Berlin. Në realitet, është një eksperiment social.

“Qëllimi është të garantojmë të ardhura (pa punuar) për 122 persona, duke u lejuar atyre siguri ekonomike dhe duke parë se çfarë efekti ka në jetën e tyre. Cili është kuptimi i eksperimentit?

E tregon vetë themeluesi: “Ne duam të zbulojmë se si një e ardhur bazë e pakushtëzuar i ndryshon njerëzit dhe shoqërinë. Ne duam të dimë se çfarë efekti ka në sjelljen dhe qëndrimet e njerëzve dhe nëse të ardhurat bazë mund të ndihmojnë në adresimin e sfidave me të cilat përballet shoqëria jonë.

Studimi u krijua për të siguruar hulumtime mbi të ardhurat themelore të pakushtëzuara, të cilat shpesh shoqërohen nga një seri paragjykimesh, por rrallë bazohet në të dhëna konkrete dhe njohuri empirike. Për shumicën e njerëzve, një e ardhur bazë nuk do të thotë më shumë para, por më shumë siguri. Ne duam të zbulojmë nëse të ardhurat bazë i bëjnë njerëzit dhe shoqërinë më rezistente ndaj krizave”, – tha Bohmeyer për "New York Times".

Kush mund të marrë pjesë

Projekti u lançua në 18 Gusht 2020, data në të cilën u hapën aplikimet për të gjithë ata që banojnë në Gjermani dhe të paktën në moshën 18 vjeç. Siç specifikohet në faqe, për të aplikuar duhet të plotësoni një pyetësor me detaje personale, përbërja e familjes dhe numrin e fëmijëve, si dhe t’i përgjigjeni disa pyetjeve në lidhje me jetën tuaj (për shembull, niveli i arsimit, të ardhurat neto dhe përfitimet sociale të marra). Për të siguruar që studimi mund të hynte në fuqi, ishin të nevojshme një milion aplikime. Është e vetëkuptueshme që pragu u arrit në vetëm tre ditë, ndërsa që nga 6 nëntori kishte më shumë se dy milionë. Për t’u bashkuar me projektin ka kohë deri në 10 nëntor.

Si funksionon projekti i të ardhurave themelore

Të ardhurat bazë do t’u sigurohen 122 kandidatëve të zgjedhur duke filluar në pranverën e vitit 2021. Gjatë tre viteve, pjesëmarrësit do të plotësojnë gjashtë pyetësorë në internet, secili përmban pyetje në lidhje me profesionin e tyre, përdorimin e kohës, sjelljen e konsumatorit, vlerat dhe shëndetin. Përveç 122 fituesve të pakushtëzuar nga të ardhurat, do të ketë 1,380 pjesëmarrës në grupin e krahasimit të cilët nuk fitojnë asnjë të ardhur bazë. Të dhënat e mbledhura do të përdoren për të përfunduar raportin në fund të periudhës së studimit.

Si lindi projekti

Projekti u fillua nga shoqata jofitimprurëse “Mein Grundeinkommen”, e cila që nga viti 2014, viti i themelimit të saj, ka mbledhur fonde përmes organizatave të ndryshme, për të paguar të ardhurt bazë për një vit në mbi 669 njerëz të zgjedhur rastësisht përmes një shorti mujor. Qëllimi është gjithmonë hulumtimi mbi temën e të ardhurave bazë. Deri më tani, shoqata ka zbuluar se fituesit kanë bërë jetë të shëndetshme dhe se nivelet e tyre të perceptuara të stresit janë ulur. Por të dhënat e zhvilluara për një projekt pilot, që zgjat një vit nuk janë të mjaftueshme dhe lind bashkëpunimi me Institutin Gjerman për Kërkime Ekonomike, me qëllim zgjerimin e studimeve dhe mbledhjen e numrave dhe informacioneve më të plota nga këndvështrimi statistikore.

Kuptimi i jetës, afeksionet dhe stresi i punës

Pavarësisht nëse njerëzit që i marrin këto të ardhura i kanë shpenzuar paratë, i kanë kursyer apo dhuruar, pothuajse të gjithë thanë se marrja e një shume bazë çdo muaj, thjesht i bëri ata të ndihen më mirë. Atë që Bohmeyer e quajti një ndjenjë themelore të të ardhurave. Dhe ideja e zhvillimit të këtij projekti i lindi në bazë të përvojës personale (ashtu si me idetë më të mira).

Në moshën 29 vjeç, ai la punën, duke vazhduar të merrte 1000 euro pagë për një vit. Me më shumë kohë të lirë – dhe problemet ekonomike të zgjidhura falë shtesës mujore – Bohmeyer u përqendrua më shumë në atë që ishte kuptimi i jetës për të, rëndësia e punës dhe përmbushja profesionale.

Përfundimisht, ai zbuloi se marrëdhënia e tij me vajzën dhe partneren ishte përmirësuar, ashtu si edhe shëndeti i tij, me nivele shumë më të menaxhueshme të stresit.

Dhe kështu, me kalimin e viteve, ai i tha “The New York Times”, se arriti të besonte se të ardhurat themelore universale mund t’i ofronin zgjidhje për një gamë të tërë të sëmundjeve shoqërore, të tilla si gjendja shpirtërore dhe zakonet e tjera të këqija që lidhen me stresin në punë dhe në jetë. /E.A/NOA/