Transmetuar më 04-12-2019, 14:30

Neuronet e para artificiale u krijuan në laborator, të dizajnuara për të rivendosur funksionet e komprometuara nga sëmundjet e zemrës – të tilla si goditjet e zemrës – dhe sëmundjet neurodegjeneruese, në të njëjtën mënyrë si sëmundja e Alzheimerit ose Parkinson.

Studimi u krye nga një ekip hulumtuesish ndërkombëtar të udhëhequr nga shkencëtarë nga Universiteti i Bath, në Mbretërinë e Bashkuar, i cili bashkëpunoi ngushtë me kolegët e Universitetit Zviceran të Cyrihut të drejtuar nga Profesor Alain Nogaret, një profesor në Departamentin e Fizikës në Universitetin e Mbretërisë së Bashkuar, i cili kohët e fundit mori një grant prej 5 milion eurosh nga Komisioni Evropian për hulumtimin e tij në lidhje me kembanat revolucionare.

Këto pajisje eksperimentale janë krijuar për të lidhur sistemin e frymëmarrjes dhe atë kardiak, dhe synojnë të rivendosin ndryshueshmërinë e rrahjes natyrale të zemrës falë përdorimit të qelizave nervore artificiale.

Por, cilat janë saktësisht këto neurone artificiale?

Në thelb këto janë pajisje miniaturë të bazuara në silikoni, të modeluara në kanale biologjike jonike që imitojnë në mënyrë të përkryer "punën" e neuroneve të vërteta. Në veçanti, Nogaret dhe kolegët përsëritën saktë dinamikën e neuroneve te minjtë, duke iu nënshtruar atyre një gamë të gjerë të stimujve.

Këto neurone synojnë të riparojnë dëmet e shkaktuara nga familje të ndryshme të sëmundjeve, duke rivendosur qarqet nervore. Me fjalë të thjeshta, ato janë krijuar për të përsëritur punën që do të bëhej natyrshëm nga qelizat nervore, të kompromentuara nga sëmundja.

Thjesht mendoni për sëmundjet neurodegjeneruese siç është sëmundja e Alzheimerit, forma më e përhapur e çmendurisë, në të cilën humbja e neuroneve është e lidhur me simptomat karakteristike konjitive dhe fizike.

Një nga aspektet më të rëndësishme të hulumtimit të ri qëndron në sasinë e energjisë së nevojshme për të bërë funksionimin e neuroneve artificiale, domethënë vetëm 140 nanoëat të energjisë, e cila siç shpjegohet nga Nogaret është vetëm "një miliardë e kërkesave për energji të një mikroprocesori".

Kjo do të thotë që ato mund të instalohen në mënyrë efektive në bimët bioelektrike për trajtimin e sëmundjeve kronike, ndryshe nga qelizat e tjera nervore artificiale që kishin nevojë për shumë më shumë energji dhe prandaj nuk ishin lehtësisht të përdorshme. /b.l/noa.al/