Qendra Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC) ka njoftuar se ka hartuar një raport të vlerësimit të rrezikut që do të publikohet të hënën dhe paraprakisht bëhet e ditur se do të dilet me një plan konkret vaksinimi për qytetarët e vendeve të Evropës.

Lajmi bëhet i ditur nga Financial Times, raporton noa.al. ECDC njoftoi se ka vendosur të autorizojë përdorimin vetëm të vaksinës ekzistuese kundër lisë që është përdorur në vite, pasi nuk ka një vaksinë të aprovuar kundër lisë së majmunit.

Imuniteti ndaj fruthit është treguar se siguron mbrojtje kundër afideve.

Lija u shpall e zhdukur në vitin 1980, por rezervat e vaksinave u mbajtën për të mbrojtur njerëzimin kundër një rikthimi të mundshëm.

ECDC vuri në dukje se, në këtë fazë, nuk ishte një "vendim i lehtë" të rekomandohej vaksina kundër lisë, por pohoi se vaksinimi duhet të përfshijë të gjithë personat që janë në kontakt të ngushtë me njerëzit e infektuar me li.

ECDC kërkon gjithashtu që të kryhen analiza të imta për çdo person të prekur për të parë nivelin e rrezikut të infektimit.

Në Bashkimin Evropian, vaksina e disponueshme është prodhuat nga kompania farmaceutike daneze Bavarian Nordic’s Imvanex.

Por kjo vaksinë nuk është e aprovuar për përdorim në linë e majmunëve dhe as që ka të dhëna sigurie për përdorimin e saj te njerëzit me imunosupresion. ECDC paralajmëroi se fëmijët e vegjël janë në rrezik më të lartë nga kjo sëmundje.

Plani i vaksinimit, sipas ECDC duhet realizuar pasi kjo është profilaksia pas ekspozimit dhe rekomandohet sepse sëmundja përhapet te njerëzit më së shumti nga asimptomatikët.

Vaksina është gjithashtu e disponueshme në Mbretërinë e Bashkuar, ku autoritetet shëndetësore njoftuan të dielën se edhe ata kanë rekomanduar një strategji të ngjashme.

Lija është një sëmundje virale dhe shumica e rasteve, edhe pse jo të gjitha, janë raportuar te meshkujt që kanë pasur seks homoseksual.

Sipas ECDC, transmetimi midis njerëzve ndodh kryesisht përmes pikave të mëdha të frymëmarrjes. Për shkak se këto pika nuk mund të transportohen larg, kërkohet kontakt i zgjatur. Virusi mund të transmetohet edhe nëpërmjet lëngjeve të tjera të trupit.

Kjo është hera e parë që zinxhirët e transmetimit raportohen në Evropë pa lidhje të njohura epidemiologjike me Afrikën Perëndimore ose Qendrore.

Duke pasur parasysh frekuencën jashtëzakonisht të lartë të transmetimit nga njeriu te njeriu, e vërejtur në këtë epidemi të saponisur, dhe transmetimin e mundshëm nga persona pa histori udhëtimi në zona endemike, mundësia e përhapjes së mëtejshme të virusit përmes kontaktit të ngushtë, për shembull gjatë aktiviteteve seksuale, konsiderohet të jetë e lartë. Mundësia e transmetimit midis individëve pa kontakt të ngushtë konsiderohet të jetë e ulët.

Lia e majmunëve e ka vdekshmërinë 3.3 për qind, ndryshe nga kovidi që fillimisht e kishte 4 për qind dhe më tej ra në 1 për qind.

Ndërsa te kovidi më së shumti vdesin mosha të thyera, tek lia vdekshmëria është më e lartë tek fëmijët dhe të rinjtë, si dhe individët me imunitet të kompromentuar. Këta janë veçanërisht të rrezikuar nga sëmundje të rënda. Shumica e njerëzve shërohen brenda disa javësh.

/noa.al 

Lia e majmunit po përhapet nëpër botë, rikthehen maskat dhe karantina