Transmetuar më 23-10-2019, 11:35

Veprimi toksik i një proteine ​​që favorizon akumulimin e pllakave beta amiloide në qeliza është bllokuar për herë të parë në laborator, një qëllim që mund të çojë në një vaksinë revolucionare (ose një lloj tjetër ilaçi) të aftë për të parandaluar 50 deri në 80 përqind të rasteve të Alzheimerit, forma më e diagnostikuar e çmendurisë në botë.

Shkencëtarët, të koordinuar nga Dr. Joachim Herz, studiues në Departamentin e Universitetit Amerikan për gjenetikë molekulare, kanë përqendruar hetimin e tyre rreth alipoproteinave, një grup i proteinave që lidhen me lipidet (si kolesterol) dhe është në gjendje t’i mbartë ato në rrethet e ndryshme të trupit, përfshirë indet e trurit.

Ekzistojnë disa variante gjenetike të këtyre alipoproteinave (ApoE2, ApoE3, ApoE4 etj etj), dhe nga studimet e mëparshme është treguar se njerëzit që shprehin ApoE4 kanë rrezik të zhvillojnë Alzheimerin dhjetë herë më të lartë se ata me forma të tjera kryesore.

Me fjalë të thjeshta, ApoE4 gjeneron "bllokime të trafikut" qelizor, duke favorizuar akumulimin e pllakave beta amiloide, të cilat janë të lidhura ngushtë me neurodegjenerimin dhe simptomat fizike dhe konjitive të çmendurisë.

Herz dhe kolegët zbuluan në eksperimente tek minjtë se ulja e pH e trupave vezikulare të përfshirë në transportimin e substancave në qeliza (të quajtura endosome) është e mundur të parandaloi formimin e bllokimeve të trafikut të shkaktuar nga ApoE4.

Me fjalë të tjera, një nga faktorët gjenetikë që konsiderohet më me ndikim në zhvillimin e sëmundjes së Alzheimerit mund të pengohet. Për të pasur sukses, shkencëtarët amerikanë vepruan gjenetikisht dhe farmakologjikisht në një proteinë të quajtur NHE6, e cila është përgjegjëse për aciditetin e endozomeve.

Ky zbulim hedh themelet për krijimin e një droge ose vaksine që do të administrohet para moshës 40 vjeç, potencialisht i aftë të parandalojë rrezikun e zhvillimit të formës më të frikësuar të demencës (vlerësohet se prek 115 milion njerëz deri në 2050).

"Një pilulë e thjeshtë mund që një ditë të neutralizojë rrezikun e shfaqjes së sëmundjes së Alzheimerit, ashtu si statinat e disponueshme mund të zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare," tha Dr Herz me entuziazëm. Detajet e hulumtimit u botuan në faqen e internetit të Universitetit të Dallas dhe në revistën shkencore eLife./b.l/noa.al/